AMD’nin büyük beklenti yaratan işlemcisi Zen resmi adına kavuştu. İşte “Ryzen” hakkında bilinen her şey…
AMD fanatikleri bile geçen yıllar içinde şirketin Intel’in mikroişlemcileri karşısında rekabetçi olamadığını itiraf etmek zorunda kaldılar. Ancak AMD nihayet resmi adı Ryzen ile yeni işlemci mimarisine sahip ürünlerini piyasaya sürmek için hazırlık aşamasını tamamlamak üzere ve bu sefer gerçekten ezeli rakibi Intel ile arasında büyük bir savaşa tanıklık edebiliriz. İşte Ryzen hakkında şu ana kadar öğrendiklerimiz.
AMD Ryzen teknik özellikleri
AMD, Ağustos ayında sekiz çekirdekli Zen mimarisi özelliklerine sahip işlemcisinin performans verilerini açıkladığında herkes şok oldu. Intel’in sekiz çekirdekli işlemcisi ile performans verilerini kıyaslamak için AMD açık kaynak kodlu Blender uygulamasını kullanmıştı. İnternet üzerinde ilk konuşulmaya başlanan şey AMD’nin muhtemelen Blender kaynak kodlarını Zen mimarisi için daha verimli çalışacak hale getirdiği oldu ancak aslında böyle bir şey yapılmamıştı.
AMD yetkililerine bunun doğruluğunu sorduğunda, tüm demoların Blender’ın web sitesindeki kaynak kodlarının derlenerek yapıldığı söylendi.
Geçen hafta AMD sadece Blender değil Handbrake ve Pixologic ZBrushCore kıyaslamasının demolarını da çalıştırarak performans sonuçları ile söylentileri iki katına çıkardı. AMD tüm testlerin ilgili uygulamaların web sitesindeki kaynak kodlarına dokunulmadan derlenen uygulamalar ile gerçekleştirildiği konusunda ısrarcı olmaya devam etti.
AMD yeni 8 çekirdekli Ryzen CPU ile Handbrake testini gerçekleştirdi ve Intel 8 çekirdekli Core i7-6900K CPU’yu performans olarak geride bıraktı.
Blender demosunda, AMD, Intel ile Rysen’i aynı saat hızlarında ve 3 GHz’de çalıştırdığını belirtti. Bu noktada herkes AMD’nin Intel’in maksimum saat hızını gerçekten yakalayıp yakalayamadığını merak etti ve AMD bunu başardıklarını açıkladı. Üstelik AMD, Ryzen işlemcisinin Intel eşdeğeri olan sekiz çekirdekli Broadwell-E 3.2GHz Core i7-6900K işlemcisine göre yaklaşık yüzde 5 daha yüksek bir taban saat hızı beklediğini söyledi. Ancak Intel’in bu işlemcisi 3.7 GHz’e kadar saat hızı yükseltilebiliyor ve hatta ağır yükler altında 4 GHz hızlar bile görülebiliyor.
AMD, Ryzen’in hızının ne seviyeye kadar çıktığını henüz açıklamadı. Bu yüzden Intel’in Broadwell-E işlemcisinden daha hızlı mı ya da yavaş mı olacağını bilmenin kesin bir yolu şimdilik yok. Ancak AMD demolarında, 3.4 GHz’de çalışan Ryzen’in Blender, Handbrake ve ZBrushCore testlerinde hızlandırılmış Core i7-6900K kadar hızlı bir şekilde çalıştığını bizlere gösterdi. Bu testlerin gerçek hayat performansını ise ancak fiziksel Ryzen işlemciler elimize geçip kendi testlerimizi yaptığımızda göreceğiz.
Ancak biz AMD’nin şimdiye kadar yaptığı testlere inanıyoruz ve Ryzen’in Intel’in Broadwell-E’sine eşit olduğunu söyleyebiliriz. AMD’nin en az 3.4 GHz hızında olacağı göz önüne alındığında işlemcinin Intel’in performansını kısmen geçmesi de beklenmedik bir durum olmaz.
Intel’in 3, 4, 5 ve 6. nesil işlemcilerinin performans kıyaslaması
Pekâlâ, Ryzen iyi görünüyor, ancak tüm kıyaslamalar Intel’in 5. kuşağı Broadwell çekirdeği ile yapılmış. Intel’in 6. nesil Skylake ve yakında çıkacak olan 7. nesil Kaby Lake masaüstü işlemcileri ile kıyaslarsak nasıl sonuçlar alacağız?
Skylake kendi performansı ile Ryzen’den ufak bir avantajla daha iyi olacak gibi görünüyor. Çoğunlukla dizüstü bilgisayarlarda gördüklerimiz gibi Kaby Lake bir saat çarpan yükseltmesi ile geldiği için bu farkı da daha yüksek bir performans olarak görebiliriz.
Intel açısından sorun, verimlilik avantajının eşit saat hızlarında çok büyük olmaması. Dört nesil Intel çekirdeğini aynı saat hızına ayarladığımda ve saat çarpanı avantajını devre dışı bıraktığımızda aradaki performans farkları oldukça standart seviyelerde kalıyor (yukarıdaki çizelgeye bakın).
Elbette, bu işlemci nesillerinin hepsi aynı hızda çalışmıyor. Skylake’in temel saat hızı 4 GHz. Skylake çekirdeğini temel olan Kaby Lake ise biraz daha hızlı olmalı.
Skylake (ve muhtemelen Kaby Lake) için en temel sorun, sekiz çekirdekli işlemcinin hafif yükler altında bile oldukça yüksek hızlarda çalışması.
10 çekirdekli Broadwell-E incelememizde bu işlemcinin Turbo Max özelliğinin hafif yükler altında herhangi bir saat hız avantajı sağlamadığını görmüştük. AMD aynı şeyi başarabilirse iki işlemci arasındaki temel saat farklılıkları önemsenmeyecek kadar az olabilir.
Skylake ve Kaby Lake’in ikinci problemi, her ikisinin de daha fazla çekirdek ekleme kabiliyeti olmayan sadece dört çekirdekli mimari ile üretilmiş olması.
Henüz performansla ilgili son sözlerimizi söylemedik ama genel olarak AMD’nin gösterdiği performans değerleri doğruysa (öyle olduğunu kabul ediyoruz) pazarda en azından ciddi bir fiyat rekabetinin başlaması kaçınılmaz olacak zira AMD genellikle Intel’i fiyat avantajı ile vurmayı tercih ediyor ve şimdi buna performans parametresini ekleyecek gibi görünüyor.
Sadece çift bellek kanalı destekleniyor
Şu ana kadar emin olmadığımız şeylerden biri, Ryzen’in Intel muadili gibi dört kanal bellek desteğinin olup olmayacağıydı. Bugün, sadece çift kanal yapılandırması olduğundan eminiz.
Bunun nedeni gördüğümüz demoda AMD iki adet 8GB DDR4 DIMM ile testleri gerçekleştirdi. Oysa buna karşılık Intel dört adet 8GB DDR4 DIMM kullanmıştı. Ayrıca AMD’nin geçtiğimiz günlerde duyurduğu Bristol Ridge yongaları da çift kanallı ve aynı AM4 yuvasını kullanıyor ve bu Zen çekirdeği ile uyumlu bir özellik olarak tanıtılmıştı.
Bu durum Ryzen’in performansına zarar verebilir mi? Kendi yaptığımız testler bu etkinin en az düzeyde olduğunu gösteriyor.
Öte yandan çift kanallı bir yapılandırmanın olumsuz yönü sisteme ekleyebileceğiniz RAM miktarını sınırlaması (Intel’de 128 GB, Ryzen’de 64 GB). Ayrıca daha küçük DIMM’ler genellikle daha ucuz olduğu için bu Intel’e ufak bir fiyat avantajı sağlayabilir.
Ancak AMD’nin farklı bir avantajı olacak; daha ucuz anakart üretebilecek. Bir anakarta daha fazla hafıza kanalı eklemek, daha fazla kablo veya devre yolu ve daha fazla katman eklemek anlamına gelir. Daha fazla katman daha fazla maliyet anlamına gelir.
Ryzen için AM4 destekli yeni bir anakarta ihtiyacınız olacak
Anakart, soğutucu ve güç tüketimi
Birçok teknik nedenden ötürü, Ryzen eski AMD FX anakartlarında çalışmayacak. Yeni bir anakart ise yeni bir soğutucuya ya da en azından bir adaptöre ihtiyaç duyacağınız anlamına geliyor.
AMD’nin işlemcileri, Intel eşdeğerlerinden daha sıcak çalıştığı için popüler bir şöhrete sahipler. Ancak bu artık doğru değil. Şirket Ryzen’in ZBrushCore testinde aynı iş yükünü çalıştıran Intel Core i7-6900K’dan biraz daha az güç tükettiğini bizlere gösterdi. AMD, işlemcinin ürettiği ısı miktarını veya TDP’yi açıkça belirtmedi ancak insanlar “şaşkına dönecek” dedi.
AMD SLI yapılandırmasının Ryzen anakartlarında çalıştığını GeForce Titan X kartlarıyla Battlefield 1 çalıştırarak gösterdi.
SLI da var
AMD, 8 çekirdekli işlemci satın alan kişilerin sistemlerini en iyi performans için yapılandırmaktan hoşlandıklarını biliyor. Meraklılarına selam vermek için şirket, bir çift Nvidia Titan X kartını SLI yapılandırması ile Battlefield 1 çalıştırırken gösterdi. Şirket aynı zamanda benzer şekilde yapılandırılmış bir Intel Core i7-6900K işlemcili PC ile yan yana şov yaptı.
AMD, ileri teknoloji konfigürasyonlarda bile Ryzen’in bir engelle karşılaşmadığını ispatlamak istediğini söyledi.
Meraklıları ilgilendiren diğer iyi haber ise artık birden fazla ekran kartı kullanmak isteyenleri Radeon kartlara mecbur bırakan AMD anakartları göremeyeceğimizin garantisi. En üst düzey AMD anakartlarının çoğu artık Nvidia SLI’yi destekliyor.
Gerçekten bir CPU değil
AMD, aslında Ryzen’i bir SoC (system on a chip – çip üzerinde bir sistem) olarak görüyor; çünkü her işlemci USB, PCI-E ve SATA gibi bazı güney köprüsü işlevlerine sahip olacak. Şirket bu işlemcileri dizüstü bilgisayarlardan sunuculara kadar ölçeklendirilmek istiyor. Bu yüzden Ryzen’a sadece bir işlemci “CPU” demek yanlış olacaktır. Zira AMD bu sefer çok daha fazlasını bizlere sunacak.
