“Hello Neo, I am the architect.” Analizimizde bu yıl sonu çıkacağı rivayet edilen, PS4K olarak bildiğimiz PS Neo kod adlı, 4K oyun oynatacağı konuşulan konsolun donanımına bir bakış atacağız.
Sony, bu sürümde de AMD ile anlaşmış. Sağlam kaynaklara göre de Neo içinde bir Polaris 10 (RX 480) ekran çipi yer alacak. Geçtiğimiz haftalarda masaüstü platforma 4 ve 8 GB bellek sürümleriyle teşrif eden bu kart, DX11 oyunlarında (günümüz oyunlarının çoğu) aşağı yukarı Nvidia’nın GTX 970 – 980‘i arasında bir performans veriyor. Fakat mevzu DX12 ve Vulkan (günümüz oyunlarının azı) olunca üst seviye 1070‘e bile yaklaşıyor…
Örneğin PS Vita‘da kullanılan ekran çipi iPad 3‘te kullanılanın düşük saat hızında çalışan hâliydi. Bir tablet çipinden bile yavaş olmasına rağmen Uncharted: Golden Abyss, Killzone Mercenary, Tearaway ve Gravity Rush gibi o donanıma göre MÜKEMMEL grafikli oyunlar çalıştırabiliyordu. Bunun sebebi, oyunların doğrudan donanıma kodlanması (direct to the metal). Düşünün PS3‘ün 256 MB video belleği vardı, PC’de 256 MB bir ekran kartında Uncharted 3 ve Beyond Two Souls çalıştırmayı hayal edebiliyor musunuz?
Fakat bu fenomen günümüzün X86 tabanlı konsolları için değişebilir de aynı kalabilir de. Zira PS4‘ün şimdiki ekran çipi aşağı yukarı AMD R265 seviyesinde. Üreticiler çipi yaptıktan sonra bazı kısımları iyi çalışmazsa, bunları kırpıp kırpıp yıldız yapabiliyorlar. Örneğin AMD’nin Phenom II X3 adlı üç çekirdekli işlemcileri vardı. Dört çekirdekli üretip, bir çekirdeğin düzgün çalışmadığını fark edince üç çekirdek olarak sattılar. Hatta kullanıcılar bu kapalı çekirdeği sonradan açabildiler.
Ha, ne diyorduk? X86 konsollar biraz farklı işliyor. PC yapısına daha yakınlar. Bunu da aşağı yukarı saat hızlarıyla oynanmış, PS4‘ün 1,84 Teraflop hızına eşdeğer çalışan bir AMD R265 ekran kartlı bilgisayarla anlıyoruz. Örneğin Star Wars Battlefront‘u bu bilgisayar 900p çözünürlük ve Medium (orta) ayarlarda PS4 ile aynı akıcılıkta (60fps) çalıştırıyor. Aynı bilgisayar Witcher 3‘ü ise PS4 ayarlarında (orta – yüksek karışık) 32fps civarında, PS4‘ten biraz daha iyi şekilde çalıştırıyor.
PS4 Neo ise 4,2 Teraflop gücünde ve grafik işlemcisinin 911 MHz’de çalıştığı söyleniyor. Bir AMD RX 480‘i, 910 MHz’e indirirsek (downclock) aynı 4,2 Teraflop işlem gücüne sahip oluyoruz. Bu da demek oluyor ki PS4K‘nın gücünü önden bir nevi kestirebiliriz.
910 MHz’de çalışan bir RX 480 ekran kartlı bilgisayar, SW Battlefront‘ta, 4K çözünürlükte, orta ayarlarda 30fps elde ediyor. Bu oyun PS4‘te 900p’de 60fps’de çalışıyor. Neredeyse piksel yoğunluğu çözünürlük artınca 5,8 kat kadar yükselmiş. Akıcılık ise buna rağmen sadece yarı yarıya düşmüş.
AMD R265 ekran kartlı, yani güç bakımından PS4‘e eşdeğer bir makine Witcher 3‘ü PS4 ayarlarında 32fps akıcılıkta çalıştırırken, PS4 Neo‘ya eşdeğer RX480′li (911 MHz) bilgisayar aynı oyunu 4K çözünürlükte 24fps’de çalıştırıyor.
Yani şu verilerle, baremimiz sabit, oynamayan bir 30fps akıcılık ise PS4 Neo, doğal bir 4K makine olmayacak. AMAAAAĞĞ…
Önceden bahsettiğim gibi, Sony mühendisleri ve geliştiricilerin bunu mümkün kılması kesin görünüyor. Önceki PS Vita ve PS3 örneklerini hatırlatırım. Şunu da unutmamak lazım, (2560)1440p ve (3200)1800p de gayet yüksek çözünürlükler. Özellikle oyunun çözünürlüğüne ve efektine çok takılmayan ama bir oyun 60fps’den 53’e düşse bile rahatsız olan ben ve benim gibiler için Sony’nin müjdeleri var.
Geliştiriciler aradaki bu çözünürlükleri kullanabilecekler. Bu da demek oluyor ki 4K isteyen 30fps’de, 60fps isteyen ise 1440p’de oyununu oynayabilecek. Son çıkan, Dark Souls benzeri Nioh demosunda böyle bir seçenek vardı bu arada. Diğer bir müjde ise görüntü yükseltim (upscaling) teknolojileri. Hemen burun kıvırmayın, ciddiyim, ben de önceden “pıfft doğal çözünürlük varken upscale de neymiş” derdim, ama işin aslı artık öyle değil.
Sony geliştiricilerin upscaling yapmasını istiyor. 2×2 checkerboard (satranç tahtası gibi) yükseltim teknolojisi görselleri neredeyse doğal çözünürlükteki gibi gösterirken performansı ikiye katlıyor. Valve’in (Steam – Half Life) GDC (Oyun Geliştiricileri Fuarı)’nin sanal gerçeklik panosunda gösterdiği bu 2×2 checkerboard teknolojisi, her 4×4 pikseli aslında 2×2 çiziyor (yani iş yükünü yarı yarıya azaltarak performansı ikiye katlıyor). Sonra aradaki boşlukları da post-process (çizim bittikten sonra eklenen şeyler) filtreleriyle dolduruyor. Dokümanı buradan okuyabilirsiniz (İngilizce).
Bu da demek oluyor ki 4K (2160p) çözünürlükte dört adet 1080p varsa, bu teknolojiyle iki tane olacak ve görüntü kalitesi korunurken performans artacak. Şu an için bu teknolojiye çok benzer bir örnek Rainbow Six: Siege‘de bulunuyor. Rainbow Six‘te uygulanan upscaling teknolojisi, çizilecek pikselleri yarı yarıya azaltıyor fakat post process filtre yerine 2xMSAA (anti aliasing – köşe yumuşatma) kullanıyor. Post process filtrelerin, MSAA’dan çok daha az sistem gücüne ihtiyaç duyacağı aşikar. Bu yüzden PS4 Neo‘daki teknoloji daha verimli olacaktır.
Yine de Rainbow Six‘in performansına bir bakalım: PS4 Neo‘ya eşdeğer RX 480‘li (911 MHz) PC, doğal (3200)1800p’de 34fps akıcılıkta çalışırtırıken, upscaling teknolojisi işin içine girince 55fps’ye çıkıyor. Ve bu oyun doğal 4K’da ve yükseltilmiş (sahte-upscaled) 4K’da o kadar birbirine benzer sonuçlar veriyor ki… Açıkçası PS4 Neo bu kadar başarılı olacaksa (ki çok yüksek ihtimal olur) doğal 4K çizime pek gerek kalmaz.
Sony, PS4 Neo‘daki oyunların en az 1080p çözünürlükte ve en az normal PS4‘teki akıcılıklarında çalışması gerektiğini vurguluyor. Yani ben akıcılık delisi olduğum için 1440p 60fps’yi seçerdim. Fakat PC’dekine benzer olarak Ultra ayarlar (daha iyi gölge kalitesi, yüksek kaliteli efektler vs) sunulursa da (düşük bir ihtimal) 1080p 60fps’ye de razıyım.
Analizimizin özet geç kısmıysa:
*PS4 Neo’nun donanımı PC muadilinde, 4K çözünürlükte 22-25fps arası bir akıcılık sunuyor.
*Bu, akıcılık yetersiz olsa da PC ve konsol mimarîleri farklı, Sony ve geliştiriciler bunu 30’a çekebilir
*PC muadili cihaz 1440p çözünürlükte 60fps akıcılığın üstesinden geliyor
*Fakat görüntü yükseltim teknolojisiyle, doğal olmasa da görüntü kalitesinden minik feragatla 4K’da rahat rahat (45+fps) oyun oynatabilir
*AMD’nin GCN mimarîsi Vulkan ve DX12 oyunlarında coşacaktır, bu da PS4K’ya ve API’sine +fps olarak dönebilir