Avrupa Birliği Komisyonu faturayı kesti: Apple geçmişe dönük vergi borcunu faiziyle beraber İrlanda’ya ödeyecek.
Avrupa Komisyonu Üyesi Margrethe Vestager başkanlığında yürütülen ve şirketin 2003 yılına kadar uzanan vergi işlemlerini kapsayan iki yıllık soruşturma nihayete erdi ve AB kararını verdi: Apple’ın İrlanda’ya 13 milyar avroluk birikmiş vergi borcu var ve iPhone üreticisi bunu faiziyle birlikte ödemek durumunda.
İncelemelerde dikkat çeken nokta ise, Apple‘ın İrlanda’daki her bir milyon avroluk kârda devlete sadece 500 avro ödediği bir vergi oranına sahip olması ve bunun 2014 yılında 50 avroya düşmüş olmasıydı. Vestager yaptığı açıklamada “Efektif vergi oranım yüzde 0,05 olsa ve dahası bu oran yüzde 0,005’e düşse, vergi hesaplarını tekrar kontrol etmem gerektiğini hissederim” dedi.
Apple’ın iki alt şirketi olan bilgisayar üreticisi Apple Operations Europe ve şirketin cihazlarının Avrupa, Orta Doğu, Afrika ve Hindistan’da satışlarını gerçekleştiren Apple Sales International‘a İrlanda hükümeti tarafından verilen vergi kurallarını inceleyen komisyon; ödenmeyen vergilerde Apple Sales International’ın payının büyük olduğunu gözlemledi.
Vestager’in açıklamasına göre Apple şirketi ikiye bölerek, merkez ofisin hiçbir vergiden muaf kalmasını sağladı. Elde edilen kârlar küçük miktarlarla Apple İrlanda şubesine aktarıldı. Geri kalan büyük oranlı gelir ise şirket merkezine aktarıldı. Apple Sales International’ın bugüne kadar ödemesi gerekenden çok daha düşük vergi ödemesi sağlandı.
Gelirleri bu şekilde bölmenin gerçekçi ve ekonomik hiçbir açıklaması olmayacağını kaydeden Vestager, “Sözde merkez ofisin hiçbir çalışanı, varlığı ya da gerçek aktivitesi bulunmuyor. Tüm kâr ise burada toplanıyor.”
İrlanda’daki seçimli vergi uygulamasının AB kurallarına aykırı olduğunu belirten komisyon üyesi, bu yöntemlerin haksız rekabete yol açtığını kaydetti.
Rekabeti yeniden adil bir zemine çekebilmek adına, İrlanda’nın Apple’dan 2003 ila 2014 yılları arasında alması gereken 13 milyar avroluk vergiyi tahsil etmesi gerekiyor. Faizlerle birlikte toplam tutarı ve bunun ödeme yöntemini belirlemek ise İrlanda hükümetinin sorumluluğunda
Karar temyize gitse bile Apple’ın ödeme yapmak zorunda olduğunu belirten Vestager, paranın bir havuz hesapta tutulacağını söyledi. Avrupa Komisyonu Apple’ın yanı sıra Starbucks ve Fiat‘a da benzer davalarla vergi borcu çıkardı. Amazon.com ve McDonalds hakkında soruşturmalar ise halen devam ediyor.
Konuyla ilgili Apple tarafı, “Avrupa’daki Apple topluluğuna” Tim Cook imzalı bir açık mektup ile yanıt verdi. Mektupta Apple’ın İrlanda’daki operasyonları sayesinde Avrupa’da yaklaşık 1,5 milyon kişiye istihdam sağladığından bahseden Apple CEO’su, her zaman yasalara uyum sağladıklarını ve asla özel bir vergi oranı talep etmediklerini (ve almadıklarını) söylüyor.
Hem İrlanda hem de Apple, AB Komisyonu’nun kararına karşı temyize gitmeye hazırlanıyor.
