Apple’ın Ekim 2024’te iPhone 16 satışlarının Endonezya’da yasaklanması, teknoloji devinin ülkeyle olan ilişkilerinde kritik bir dönüm noktası oldu. Satış yasağının gerekçesi, Apple’ın yerel içerik gereksinimlerini karşılayamaması ve daha önce taahhüt ettiği yatırımı tamamlamamasına dayanıyor. Ancak şirket, bu durumu tersine çevirmek için yeni bir strateji geliştirdi.
Apple’ın yeni yatırım teklifi
Satış yasağı sonrasında, Apple Endonezya hükümetine 100 milyon dolarlık yeni bir yatırım planı sundu. Bu, şirketin önceki 10 milyon dolarlık teklifine kıyasla büyük bir artış. Yeni teklif kapsamında Apple, ülkede teknoloji ve mühendislik alanlarında daha fazla fırsat yaratmayı hedefliyor. Şirketin planları arasında, inovasyon geliştirme programı çerçevesinde Apple Akademileri kurma projeleri de bulunuyor.
Yatırım eksikliği satış yasağı getirdi
Apple’ın mevcut duruma düşmesinin nedeni, Endonezya’nın yerel içerik yasasına uyum sağlayamaması oldu. Ülke, teknoloji şirketlerinden 1,7 trilyon rupiah (yaklaşık 109 milyon dolar) yatırım beklerken, Apple yalnızca 1,5 trilyon rupiah (95 milyon dolar) yatırım yaptı. Bu durum, hükümetin 280 milyonluk nüfusa sahip ülkede yerel üretimi teşvik etme hedeflerine ters düştü.
Endonezya hükümeti nasıl bir yanıt verecek?
Endonezya Sanayi Bakanlığı, Apple’ın yeni yatırım teklifine henüz resmi bir yanıt vermedi. Ancak Apple’ın bu hamlesi, hem yerel ekonomiye katkı sağlama hem de hükümetin yerel üretim ve teknoloji gelişimi hedeflerine destek verme amacı taşıyor. Ayrıca Google’ın Pixel 9 serisinin de benzer nedenlerle ülkede yasaklanmış olması, Endonezya’nın yabancı teknoloji şirketlerine karşı sert tavrını ortaya koyuyor.
Apple yöneticilerinin Endonezya hükümetiyle yaptığı görüşmelerde yaşanan aksaklıklar, sürecin karmaşıklığını gözler önüne serdi. Apple’ın üst düzey yetkililerinin, Endonezya Sanayi Bakanı ile yüz yüze görüşme talebi yalnızca bir genel müdür düzeyinde karşılık buldu. Bu, şirketin hükümetle ilişkilerinde yaşadığı güçlüklerin bir göstergesi oldu.
Apple’ın yeni yatırım teklifi, hem şirketin ülkedeki geleceği hem de Endonezya ekonomisi için önemli bir dönemeç olabilir. Ancak hükümetin bu teklife nasıl yanıt vereceği ve Apple’ın bu süreçte ne kadar başarılı olacağı, önümüzdeki günlerde netleşecek.
Tüm görseller: Apple