Avrupa Komisyonu’nun Apple’a verdiği ve İrlanda’ya ödenmesi gereken vergi cezasını ne Apple ödemek ne de İrlanda almak istiyor. İşin ardında ne yatıyor?
Komisyonun tarihinde verdiği en büyük cezanın sebebi, Apple’ın İrlanda’da çalışanı ve ofisi olmayan iki şirket kurarak vergi kaçırması.
İrlanda’da iki şirket kuran firma, Avrupa’daki tüm kazancını (Apple Sales International ve Apple Operations Europe) çalışanları ve ofisleri olmayan bu iki şirkete kayıt etti. İrlanda’daki eski bir yasaya dayanarak uzun süre hiç vergi vermeyen şirket, geçen yıl gelirinin %0,005’ini (yüz binde beş) vergi olarak ödedi.
Apple’ın İrlanda’daki varlığı neden bu kadar büyük?
İrlanda, ekonomisini toparlamak için 80’lerden bu yana birçok şirketi düşük vergilerle cezp etti. Bu konuda Avrupa Komisyonu için herhangi bir sıkıntı yok, Zira İrlanda’da gelir vergisi oranı yüzde 12,5, Fransa’da ise bu yüzde 33. Ancak, Avrupa Komisyonu, bu örnekte İrlanda ve Apple arasında gizli bir vergi anlaşması olabileceğini düşündüğünden, bunu yasa dışı buluyor ve cezalandırmak istiyor.
Komisyonun İrlanda ve Apple arasındaki ilişkiyi gösterdiği iddiasıyla yayımladığı grafiği aşağıda görebilirsiniz.
Ülkeye ilk gelen yabancı yatırımlardan olan Apple, 6 bin çalışanıyla ekonominin büyük bölümünü oluşturuyor.
İrlanda neden cezayı almak istemiyor?
İrlanda Ekonomi Bakanı Michael Noonan, bu iddiaları reddederken, ülkenin hiçbir şirketle anlaşma yapmadığını belirtti. Apple CEO’su Tim Cook da iddialar hakkında Avrupa Komisyonu’na açık bir mektup yazdı ve Apple ile İrlanda arasındaki tarihin komisyon tarafından yeniden yazılmaya çalıştığını, bunu da ülkenin vergi yasalarının hiçe sayılıp, uluslararası vergi sisteminin dayatıldığını söyledi.
İrlanda, 13 milyar euroluk cezayı almak istemiyor. Bunun sebebi ise sadece Apple ile ilişkisi değil, bugüne dek vergi avantajı sebebiyle ülkesinde tesisler kurarak ekonomisine katkı sağlayan diğer şirketlerin sırada olma düşüncesi.
ABD neden karşı çıkıyor?
İşin ilginç yanı, ABD de bu verginin alınmasına karşı çıkıyor. Kendi ülkesinde kurulan şirketleri korumak isteyen ABD hükümeti, çok uluslu şirketlerin bu vergileri öderlerse, bu hizmetler için bir gün ABD’ye vergi ödemeyecekleri anlamına geleceğini düşünüyor.
Apple, 13 milyar euroluk vergi cezasını ödeyecek mi?
İrlanda, kendi hukuki yapısı içerisinde bu vergiye itiraz edecek. Aslında Avrupa Birliği’nin yönetici idaresi olan Avrupa Komisyonu üzerinde ülkelerin bir yaptırımı yok, ancak konu vergi ve miktar son derece büyük olunca, Avrupa’da dahi neler olacağını kestirmek zor.
