Kanadalı bant genişliği yönetim şirketi Sandvine tarafından yayınlanan yeni verilere göre, BitTorrent artık “internet trafiği kralı” değil. Bu durum, yaklaşık yirmi yıl önce web trafiğinin üçte birini oluşturduğu bildirilen BitTorrent’in düşüş döneminin sonunu işaret ediyor.
İnternet trafiği, belirli bir zaman diliminde internet üzerinden aktarılan veri miktarını ifade eder. Bu veri, web sayfaları, videolar, resimler, e-postalar ve diğer çevrimiçi içerikler dahil olmak üzere her türlü internet iletişimini kapsar. BitTorrent, eşler arası (peer-to-peer) dosya paylaşımı için kullanılan bir protokol. Bu protokolün internet trafiğinde büyük bir rolü olmasının birkaç sebebi var:
- Verimli dosya paylaşımı: BitTorrent, büyük dosyaları verimli bir şekilde paylaşmak için ideal bir araç. Dosyalar, merkezi bir sunucu yerine, ağdaki birden fazla kullanıcıya dağıtılır. Bu sayede, tek bir sunucu üzerinde oluşabilecek yük azaltılır ve indirme hızları artar.
- Popüler içerik: Filmler, müzik, oyunlar ve yazılımlar gibi popüler içeriklerin dağıtımı için sıklıkla kullanılır. Bu tür içeriklerin büyük boyutlarda olması ve birçok kullanıcı tarafından talep görmesi, BitTorrent’in internet trafiğinde önemli bir rol oynamasına neden olur.
- Kolay kullanım: BitTorrent, kullanımı kolay bir protokoldür. Dosya paylaşmak için özel bir sunucu kurmaya veya karmaşık konfigürasyonlar yapmaya gerek yok. Bu sayede, BitTorrent, teknik bilgi sahibi olmayan kullanıcılar tarafından da kolayca kullanılabilir.
- Anonimlik: BitTorrent, kullanıcıların anonim kalmasına imkan tanıyan bir protokol yapısı var.
- Yasallık: BitTorrent protokolünün kendisi yasal bir araç. Ancak telif hakkı ile korunan içeriğin yasa dışı olarak paylaşılması, yasal sorunlara yol açabilir.
Trafik değişim rüzgarları
Geçtiğimiz yirmi yılda, artan veri aktarımıyla internet trafiği patlama yaşarken, kablolardan geçen trafik türleri de kökten değişti. 2004 yılında, Web 2.0 öncesi dönemde yapılan araştırmalar, BitTorrent’in tüm internet trafiğinin etkileyici bir şekilde %35’inden sorumlu olduğunu göstermişti. O zamanlar, eşler arası (peer-to-peer ya da torrent) ağlar üzerinden dosya paylaşımı, büyük miktarda bant genişliği tüketen başka hizmetlerin olmaması nedeniyle ana trafik itici gücü konumundaydı.
Video yayınları torrent yıldızını söndürdü
İki on yıl sonrasına bakıldığında bu istatistikler artık tarih oldu. YouTube, Netflix ve TikTok gibi video yayın hizmetlerinin büyümesiyle, dosya paylaşım trafiği günümüzün veri havuzunda bir damladan ibaret.
Korsan içerik dünyasında bile dosya paylaşımı eski popülaritesine sahip değil. Bugün çoğu korsan site yayın tabanlı çalışıyor. BitTorrent bu alanda da neredeyse tüm “pazar payını” kaybetmiş durumda.
BitTorrent tahttan indirildi
BitTorrent gözlemcileri, bu değişiklikler yaşanırken uzun süredir BitTorrent’in hâkim olduğu yükleme trafiğine odaklanmaya başladı. Dosya paylaşım protokolü, iki yıl öncesine kadar küresel yukarı yönlü internet trafiğinin en büyük bölümünü oluşturmaya devam ediyordu.
Asıl soru, bu durumun ne kadar süreceğiydi. 2013’te BitTorrent hala tüm yükleme trafiğinin kabaca üçte birini oluşturuyordu. Takip eden yıllarda hâkim yükleme kaynağı olmaya devam etti. Ancak aşağı doğru bir eğilimle iki yıl önce yeni bir düşük seviyeye, %10’a ulaştı. Bu hafta, Kanadalı internet bant genişliği yönetim şirketi Sandvine, BitTorrent’in artık hiçbir listede lider olmadığını açıkça ortaya koyan en son Küresel İnternet Olayları Raporu’nu yayınladı.
Devir teslim
En son veriler, videonun ve sosyal medyanın hem sabit erişim hem de mobil veri kullanımında küresel olarak trafiğin yarısından fazlasını yönlendiren ana itici güç olduğunu gösteriyor. BitTorrent’in “en çok kullanılan uygulamalar” listesinde yer almadığını söylemeye gerek yok.
Yukarı yönlü trafiğe bakıldığında BitTorrent, bant genişliğinin %4’ünü oluşturacak şekilde sabit erişim ağlarında bir miktar varlık göstermeye devam ediyor. Ancak bulut depolama uygulamaları, FaceTime, Google ve YouTube tarafından geçilmiş durumda. Mobil bağlantılarda ise ilk on listeye dahi giremiyor.
Raporda, BitTorrent’in “önemli bir faktör” olduğu, çünkü trafik hacminin az sayıda kullanıcı tarafından oluşturulduğu belirtiliyor. Bunlar arasında korsan içerik paylaşanlar ve büyük veri setlerini paylaşmak için torrentleri kullanan akademisyenler de yer alıyor. Raporda, “BitTorrent kullanımı, insanların bulutu kullanması ve yayın hizmetleri aracılığıyla giderek daha fazla kullanıma sunulan içeriğe erişmesiyle azalabilir” ifadeleri yer alıyor.
YouTube’da yapay zeka tarafından oluşturulan içerikler etiketlenecek
Son olarak, tüm torrent trafiğinin doğru bir şekilde ölçülemeyeceğine dikkat çekmekte fayda var. Örneğin, insanlar VPN kullandıklarında bu durum istatistikleri etkileyebilir. VPN kategorisi en çok yüklenenler listelerinde görünmese de VPN kullanımı, BitTorrent’in artık hâkim olmadığı genel sonucunu değiştirmeyecektir. Bu, bir dönemin sonunu işaret ediyor. BitTorrent’in trafik lideri olma statüsü, her şekilde, yirmi yılın ardından geriye dönüp bakıldığında kaybolmuş olacak. Elbette gelecekte öngörülemeyen bir canlanma durumu olmazsa, bu muhtemelen BitTorrent üzerine yapılan son rapor olacak.
Öne çıkan kaynak görseli: rawpixel / freepik
