Paris’teki terör saldırısı sonrasında kurbanlar ve olaylardan etkilenenler Facebook, Twitter ve Google’ın araçlarından faydalandılar. Teröristlerin ise PlayStation 4 üzerinden haberleştikleri ortaya çıktı. Bu iletişimi takip etmek ise WhatsApp’ten bile zor.
Sosyal medya şirketleri Facebook ve Twitter, Cuma günü Paris’te yaşanan terör saldırısı sonrasında yeni araçlarını kullanıma açtı.
Açıkçası, saldırıyı ben de sabah Facebook’un “Safety Check” özelliği sayesinde öğrendim. Paris’te yaşayan neredeyse tüm arkadaşlarım ve tanıdıklarım kendilerini güvenli olarak işaretlemişti. Ne oluyor diyemeden acı gerçeği öğrendim.
Facebook, felaket yaşanan bir bölgedeki kullanıcılarına “güvende misin” sorusunu sorarak bu özelliği etkinleştiriyor.
Twitter ise saldırılar sonrası Moments’ı devreye alarak, haber ajanslarından ve saldırı sonrası şahitlerin attığı seçilmiş tweet’leri, görselleri ve videolara erişimi kolaylaştırdı.
Google ise Fransa’dan Hangouts mobil uygulaması kullanılarak yapılan uluslararası çağrıları ücretsiz yaptı.
Bu, tüm bu özelliklerin devreye alındığı ilk doğa kaynaklı olmayan, hatta daha açık konuşayım, terör olayı oldu. Bu sayede belkitelefon, mesaj vb. bir yöntemle tek tek erişme zorluğu ortadan kalkarken, olaydan diğer insanların da haberdar olması kolaylaştı.
Saldırı PlayStation 4 üzerinden planlanmış olabilir
İşin bir de diğer yüzü var. Teröristler de teknolojiyi etkin bir şekilde kullanıyorlar. IŞİD adını çok ciddiye almadığımız noktada bile yabancı dergiler insanları internet üzerinden kendilerine katılmaya nasıl ikna ettiklerini açıklamaya çalışan makaleler yazıyordu.
Hatta bu ABD ve İngiltere gibi ülkelerde tüm iletişim teknolojilerinin şifresiz olması gerektiği noktasına kadar giden tartışmalara yol açtı. Ancak bu saldırıyla, hep tahmin edildiği gibi haberleşmenin sadece Twitter ya da Skype üzerinden olmadığı da ortaya çıktı.
Öldürülen teröristlerin evleri aranırken, en az bir adet PlayStation 4 bulunması, sonrasında da Belçika İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Jan Jambon’un teröristlerin iletişim için PS4 kullandıklarını açıklaması biraz şaşırtıcı oldu. Şaşırtıcı olduğu kadar da bu haberleşmenin güvenliği açısından mantıklı olduğunu söyleyeyim. Bunu Jambon açıklamasında da belirtti: “PlayStation 4’ü takip etmek WhatsApp’te olanları takip etmekten bile daha zor.”
CIA, World of Warcraft’ta terörist takip ediyordu
Edward Snowden’in sızdırdığı belgeleri hatırlayalım. Teröristlerin buluşma noktalarını ele geçirmek için NSA ve CIA’in World of Warcraft içerisinde profiller oluşturduklarını biliyoruz.
Bildiğimiz diğer şey ise, teknoloji üzerinden gerçekleşen iletişimi takip etmek için dünyanın herhangi bir yerinde ABD kadar uğraşılmadığı. 2010 yılında FBI, aralarında oyun sohbet sistemlerinin de olduğu tüm internet iletişimini takip etmek için izin istediğinde, ret yanıtı almıştı.
“Bırakalım her şeyi dinlesinler, her şeyi izlesinler” mi?
Federal İletişim Kurulu (FCC), uçtan uca (P2P) iletişimin dinlenmesi talebini reddederken, bu hizmeti sunan şirketlerin kendi kayıtlarını saklamasını istemişti. Böylece daha sonradan mahkemeden izin alınarak bazı kayıtlar taranabilecekti.
Dünyanın dev bir Büyük Birader’e dönüşmesi konusunda tarafınız ne olursa olsun; şimdilik şunu da unutmamak lâzım. Gizli haberleşme için her zaman başka bir yöntem bulunur. Toplumu izleme hakkı ise bir kez verildiğinde, bunu geri almak için çıkacak sesin Paris saldırılarında çıkandan büyük olması gerekebilir.
Şöyle düşünün: PS4 üzerindeki sesli görüşmeleri dinleseler bile, bir oyunda duvara mermilerle ya da sprey sıkarak yazı yazıp haberleşmediklerini kim bilebilir?
*Giriş fotoğrafı: David Mdzinarishvili/Reuters