Avustralya hükümeti, 16 yaş altındaki çocukların sosyal medya kullanımını yasaklamak amacıyla yasal düzenleme yapacak. Başbakan Anthony Albanese, bu önlemleri “çocuklarımızı koruma” adına atılmış bir adım olarak nitelendirirken, bu yasaların dünya çapında öncü olduğunu vurguladı. Yeni yasa tasarısının, bu yıl parlamentoya sunulması ve yasaların yürürlüğe girmesinin ardından gelecek yılın sonlarına doğru uygulanması bekleniyor.
Avustralya’nın yeni yasa tasarısı, gençlerin sosyal medyadan gördüğü zararları azaltmayı amaçlıyor. Albanese, özellikle kız çocuklarının beden algısı üzerindeki zararlı etkiler ve erkek çocuklara yönelik kadın düşmanı içeriklerin yayılmasına dikkat çekerek, sosyal medyanın çocuklar üzerinde oluşturduğu baskının ve zararların “gerçek” olduğunu belirtti. “Sosyal medya çocuklarımıza zarar veriyor ve ben buna bir dur diyorum,” diye konuşan Albanese, gençlerin hayatlarında olumsuz etkiler yaratan bu içeriklerin engellenmesi gerektiğini ifade etti.
Tasarı kapsamında, ebeveyn izni olsa bile çocukların sosyal medya hesaplarına erişimine izin verilmeyecek ve bu yasağa mevcut hesaplar da dahil olacak. Platformların, erişim kısıtlaması konusunda “makul adımlar” attıklarını göstermeleri gerekecek ve sorumluluk gençler ya da ebeveynlerde değil, platformlarda olacak.
“Dünya lideri” yasa, işe yarayacak mı?
İletişim Bakanı Michelle Rowland, bu yasayı “gerçekten dünya lideri” olarak tanımlarken, platformların bu yaş sınırına uymadıkları takdirde mali cezalarla karşılaşacaklarını belirtti. Meta (Facebook ve Instagram’ın sahibi), TikTok, Alphabet (Google ve YouTube’un sahibi) ve Elon Musk’ın sahibi olduğu X gibi büyük sosyal medya devleri bu düzenlemeden etkilenecek platformlar arasında yer alıyor.
Meta’nın güvenlik başkanı Antigone Davis, Avustralya hükümetinin belirlediği yaş sınırlamalarına saygı göstereceklerini belirtirken, yasaların kötü hazırlanması durumunda gençler ve ebeveynlerin kendilerini daha iyi bir yerde bulamayacağını ifade etti. DIGI (Dijital Endüstri Grubu) Genel Müdürü Sunita Bose ise, bu yasağın gençleri destek ağlarından koparabileceğini ve onları internetin daha karanlık ve denetimsiz kısımlarına yönlendirebileceğini dile getirdi.
Yasaların uygulanabilirliği tartışma konusu
Uzmanlar, bu sıkı yaş yasağının teknik olarak uygulanabilirliğine dair şüphelerini dile getiriyor. Melbourne Üniversitesi’nden araştırmacı Toby Murray, mevcut yaş doğrulama yöntemlerinin güvenilir olmadığını, çok kolay aşılabileceğini ya da kullanıcı gizliliğini riske atabileceğini belirtti. Ayrıca, YouTube gibi platformlar için okul ödevleri veya diğer sebeplerle bazı istisnaların yapılabileceği açıklandı.
Avustralya, teknoloji devlerini düzenleme çabalarını son yıllarda hızlandırdı. Bu yılın başlarında yürürlüğe giren “yanıltıcı bilgiyle mücadele” yasa tasarısı, çevrimiçi güvenlik yükümlülüklerini ihlal eden teknoloji şirketlerine para cezası getirdi. Bunun yanı sıra, rızası olmadan paylaşılan “deepfake” pornografisini yasaklamayı da hedefledi.
Birçok ülke çocukların sosyal medya erişimini sınırlama yolunda adımlar atıyor. Fransa, geçen yıl 15 yaş altı çocukların sosyal medya kullanımını ebeveyn izniyle sınırlarken, Çin, 2021’den bu yana 14 yaş altı çocukların Douyin (Çin’in TikTok versiyonu) kullanımını günde 40 dakika ile sınırlandırdı. Avustralya’nın önerdiği yasa, gençlerin sosyal medya ile ilişkisini düzenleme noktasında en katı önlemlerden biri olarak öne çıkıyor ve teknoloji devlerine bu konuda sorumluluk yüklüyor.
