Yeni CPU ve GPU birimleri neredeyse her yıl yeni modelleri ile karşımıza çıkmakta. Buna rağmen çok uzun bir zamandır sistem belleğinin bilgisayarlarımızın performansı üzerine etkisinde çok durulmadı ve çok uzun bir zamandır aynı bellek birimi kullanılıyor.
DDR4 bellekler hakkında her şey
DDR3 SDRAM ilk defa kullanıcı ile tanıştırıldığından takvimler 2007’yi gösteriyordu. Aynı yıl Windows Vista satışa sunulmuş, Atlantis uzay mekiği uzaya gönderilmiş ve Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı sinemalarda gösterime girmişti. Çok uzun zaman geçti ve sonunda bilgisayar endüstrisi DDR4 belleğe geçişe hazırlanmaya başladı.
DDR4’e geçiş neden bu kadar uzun sürdü?
Geçiş süresini uzun kılan sebeplerden biri üreticilerin performanstan ziyade fiyat bazında rekabette olmaları. İki üretici devin yönettiği GPU ve CPU piyasasının aksine bellek modelleri JEDEC(Ortak Elеktronik Aygıt Mühеndislik Konsеyi) tarafından oluşturulmakta.
DDR4 belleklerin daha az güç tüketip daha az ısınması bellekleri kullanıcıya cazip kılan noktalardan olacak.
Dünya üzerinde bütün bellek üreticilerini bünyesinde bulunduran JEDEC, DDR4 çalışmalarına ilk olarak 2005 yılında yani DDR3’ün çıkmasından 2 yıl önce başladı. Fakat ilk test numuneleri 2011 yılına kadar kendini göstermedi. DDR4 nihayet geçtiğimiz yıl sınırlı bir sayıda olsa da kullanıcı beğenisine sunulmuştu. Computex 2014 ile de daha geniş bir kitleye ulaşmak amaçlanıyor.
DDR4 tam olarak nedir?
DDR4’e ait birçok teknolojik detay var ama o kadar derine inmeyeceğiz. Yeni bellek birimini öne çıkaran en önemli iki nokta daha az güç harcıyor olup geliştirilen bus birimleri sayesinde daha hızlı olması. DDR4 eski belleklere nazaran performans ve güç tüketimi konusunda gözle görülebilir derecede fazla yarar sağlayacak.
DDR3 çalışmak için 1.5 voltluk bir enerjiye ihtiyaç duyuyor. DDR4 ise bunun %20 eksiğine yani 1.2 voltluk bir enerjiye ihtiyaç duyuyor. DDR4 ayrıca sistemin belleği yenilemeden bekleme moduna geçmesini sağlayan yeni bir teknoloji olan derin güç azalımı (deep power-down) teknolojisini içermekte. Bu teknoloji sayesinde bekleme modundaki güç tüketiminin %40-%50 oranında azalması bekleniyor.
Daha az güç tüketimi doğal olarak daha az ısınmayı da beraberinde getiriyor. Yani DDR4’den en çok yararlanacak sistemler sunucular ve dizüstü bilgisayarlar olacak. Terabyte’lık belleklere sahip olan sunucular günümüzde rutin bir şekilde 7/24 hizmet vermekte. Bundan dolayı hem bütün belleklere güç sağlamanın hem de hepsini aynı anda soğutmanın faturası biraz ağır olmakta.
Orta ve Yüksek seviye dizüstü bilgisayarlar genellikle 8GB Bellek ile piyasaya sürülüyor. Yani, güç tüketimindeki %20’lik azalma gelen elektrik faturasını azaltmak bir yana dursun batarya ömrünü uzatması açısından da büyük önem teşkil ediyor. Az bir fark dahi oluştursa dizüstü sistemlerde en fazla güç tüketen LCD panel’lerin yanında bu güç tüketim azlılığın yararlı olacağını düşünüyoruz.
DDR4’ten kim faydalanacak?
Akıllı telefonlar ve tabletler de DDR4’den yararlanacak cihazlar arasında. Normalde 1GB veya 2GB bellek bulunduran bu cihazlarda da yukarıda belirttiğimiz gibi batarya ömründe, belleklerdeki daha az güç tüketiminden dolayı artma gözlemlenecek.
Qualcomm’un yeni işlemcisi Snapdragon 810, DDR4’ün ilk deneklerinden olacak. Düşük güç tüketimine sahip DDR4 bellek kullanan Snapdragon 810 işlemcisine sahip cihazların 2015’in ilk yarısında piyasa sürülmesi bekleniyor.
Az güç tüketimi PC kullanıcılarını memnun etse de, eminiz DDR4’ün sunduğu hız artışından çok daha memnun kalacaklar. Computex’de gösterilen bellek birimleri 2133 MHz ve 3200 MHz arasında bir hıza sahipti. Bu da demek oluyor ki DDR4, 4266 MHz’e dahi ulaşabilir. En fazla 2133 MHz’e çıkabilen DDR3 göz önüne alındığında hız bakımından bir adım öteye gidildiği su götürmez bir gerçek.
Son olarak DDR4 bellekler yoğunluğu daha derin olan yeni çipler kullanmakta. Bu da toplamda 128 GB’ı bulabilecek bellekleri kullanmamıza imkan kılıyor. Bu rakam DDR3’de bulunanın neredeyse iki katı.
DDR4 Belleğe ihtiyacınız var mı? Hiç olacak mı?
Siz DDR4 ile ilgili daha fazla heyecan yapmadan önce belirtmemizde fayda var ki DDR4 henüz herkes tarafından kullanılabilir bir teknoloji özelliğini almış değil. Günümüzde DDR4 bellekleri alamamakla beraber, alsanız dahi bu bellekleri kullanmak için uygun bir donanım bulunmamakta. Ayrıca DDR3 belleklere nazaran daha yüksek bir maliyet değeri olması da bekleniyor. IHS araştırma firmasında görevli bellek analizcisi Mike Howard’a göre, DDR4 bellekler, DDR3 belleklere nazaran %40-%50 oranında daha pahalı olacak. Yani 16 GB DDR3 bellek 140 dolara mal olurken aynı büyüklükte DDR4 belleğin etiketinde 210 dolara yazacak.
“Gün geçtikçe DDR4 daha fazla mühendis kaynaklarına sahip olacak” diyen Howard: “2016 yılı, DDR3 ile DDR4 fiyatların yaklaşmaya başladığı yıl olacak. Daha fazla kullanıcıya ulaştıkça fiyatlar gittikçe azalacak.” yorumunda bulundu.
Howard’a göre DDR4 her kullanıcının sahip olması gereken bir donanım değil. “Kullanıcıların 240 0MHz’lik hızlara ihtiyacı yok. PC dünyasında bulunan sayılı kullanıcı dışında daha fazla bellek isteyen kullanıcı sayısı oldukça az.”
DDR4’e yatırım yapmak, aynı zamanda anakart üzerinde de değişikliğe gitmek anlamına geliyor. Intel’in önümüzdeki günlerde çıkması beklenen X99 serisi DDR4 desteği ve Haswell-E işlemci desteği sağlayacak. Bu anakart ise herhangi bir şekilde son kullanıcıya hitap etmemekle birlikte, bilgisayarlara aşırı meraklı kullanıcılara hitap ediyor ve rahatlıkla yeni bir makine alabileceğiniz bir fiyat olan 1000 dolar üzerinde bir etiketle satılması bekleniyor.
Eğer bütün bunlar size çekici gelmiyorsa yakın bir zamanda donanımınızda büyük bir değişiklik yapmanıza gerek yok. Hatta DDR4 tam olarak çıkana kadar yapmayı planladığınız alışverişlerinizi erteleseniz daha iyi olur.
Tabi ki bu, DDR4’ün bir para israfı olacağı anlamına gelmiyor. Sadece ilk çıktığında, en erken sahip olmak dışında dikkate değer bir faydası dokunmayacak.