Bir zamanların cep telefonu efsanesi Nokia, 15 Ocak 2025 tarihinde tasarım arşivini açarak tarihindeki önemli anları paylaşacak. Aalto Üniversitesi, bu arşivi dijital ortamda erişilebilen bir Nokia Müzesi haline getirerek hem klasik telefonların hem de daha önce hiç yayımlanmamış prototiplerin hikayesini sunacak. Bu adım, Nokia’nın pop kültüründeki etkisini ve geçmişteki başarısını yeniden canlı hale getirecek.
Nokia, 1990’ların sonlarında ve 2000’lerin başlarında dünyada en çok satan cep telefonu markasıydı. 1998’de dünya pazarının %40’ını ve Birleşik Krallık pazarının %70’ini elinde bulundurmasıyla dünyanın en önemli teknoloji şirketlerinden biri haline geldi. Bu dönemde, Nokia’nın “Gran Vals” melodisi, mobil telefonların en bilinen zillerinden biri haline gelerek günde 1.8 milyar kez duyuluyordu. Bunun yanında Nokia 8110, 1999 yılında “The Matrix” filminde Keanu Reeves tarafından kullanılarak kültürel bir fenomen haline geldi. Nokia’nın tasarım anlayışı, kullanıcı dostu bir yaklaşım benimseyerek aktif bir tüketici kitlesi oluşturmasını sağladı. Şirket, SMS metin mesajlarını destekleyen ilk cep telefonu üreticisi olarak gençler arasında büyük bir popülerlik kazandı.
Nokia Müzesi’nde neler olacak?
Aalto Üniversitesi tarafından kurulan bu yeni tasarım arşivi, Nokia’nın geçmişine ışık tutarak sadece telefonları değil, aynı zamanda kullanıcılarının hayatlarına nasıl dokunduğunu da sergileyecek. Arşiv, Nokia’nın sadece telefondan ibaret olmadığını, aynı zamanda insanların hayatlarındaki yerini nasıl oluşturduğunu göstermesi açısından önemli bir kaynak olacak.
Bu dijital müze, Nokia’nın 90’lı yıllardan 2017’ye kadar ürettiği 700’den fazla hikaye ve daha önce görülmemiş tasarımlarla dolu olacak. Aalto Üniversitesi’nden Kaisu Savola, “Nokia, 90’larda Samsung veya Apple gibi bir konumdaydı. Müze projesi üzerinde çalışmaya başladığımızda odağımız telefonlar üzerindeydi. Ancak zamanla bunun aslında insanlar hakkında olduğunu anladık” şeklinde konuştu.
Nokia’nın eski cihazlarını anmak ve arşivin sunduğu eşsiz materyalleri keşfetmek isteyenlere 15 Ocak’ta kapılarını açacak olan bu dijital müze, teknoloji dünyasında önemli bir yer tutacak. Arşiv, aynı zamanda sosyal medya etkilerinden uzak, sade bir hayat arayan genç neslin ilgisini çekmeyi hedefliyor. Nokia 3310 ve 8810 gibi efsanevi modellerin yanı sıra daha önce hiç yayımlanmamış tasarım çizimleri de ziyaretçilerin karşısına çıkacak.
Arşivde, geçmişten gelen birbirinden ilginç tasarım fikirlere ve prototiplere yer verilecek. Bu, Nokia’nın sadece bir cep telefonu üreticisi olmanın ötesinde, yenilikçi fikirlerle dolu bir şirkete dönüştüğünü ve geçmişte üzerinde çalıştığı çılgın fikirleri de gösterecek. Aalto Üniversitesi, Microsoft Mobile’dan lisans aldığı 20,000’den fazla öğe ve 959GB değerindeki dijital dosyayı kullanarak Nokia’nın hikayesini kuvvetlendirmeyi amaçlıyor.
Nereden nereye…
Nokia’nın yaşadığı düşüş tam olarak yeni nesil akıllı telefonların piyasaya sürülmesiyle başladı. 2007’den itibaren şirketin piyasa değeri yaklaşık %90 azaldı ve 2013 yılında Microsoft tarafından satın alındı. Ancak günümüzde eski Nokia telefonlarına olan ilgi yeniden artmış durumda. 2016’dan beri HMD Global tarafından üretilen Nokia modelleri genç kullanıcılar arasında yeniden popülerlik kazanarak geçmişle bağ kurulmasını sağlıyor.
Eski bir Nokia tasarımcısı olan ve şu anda Nokia tasarım arşivinin baş araştırmacısı olan Anna Valtonen bu nostalji yolculuğuna güzel bir bakış açısı getiriyor;
Geçmişi bir daha gözden geçirmek ve olan biteni anlamak, yeni fırsatlar görmemizi sağlayabilir.