FTX kripto borsası iflas bayrağını çekti: Neden çöktü?

Bu makale ile FTX’in nasıl çöktüğünü öğrenebilir ve FTX kripto borsasına ne olduğunu öğrenebilirsiniz. FTX’in Cuma günü yaptığı duyuruya göre, büyük kripto para borsası FTX ve ABD’deki yan kuruluşu FTX.US, Bölüm 11 iflas başvurusunda bulundu. Şirketin basın açıklamasına göre, kurucu ve CEO Sam Bankman-Fried ayrıldı; yeni CEO, yaklaşık 20 yıl önce iflas ve tasfiye süreci boyunca kötü şöhretli enerji firması Enron’u yöneten John J. Ray III.

Borsalar, likiditeye ilişkin endişeler ve paranın zimmete geçirildiği iddiaları nedeniyle çöktü, bunu telaşa kapılan yatırımcıların önemli miktarda para çekmesi izledi. FTX‘in yerel tokenı FTT’nin değeri düştüğünde, Ethereum ve Bitcoin gibi Çarşamba öğleden sonra itibariyle iki yılın en düşük seviyesine ulaşan diğer coin’ler de onunla birlikte düştü.

FTX kripto borsası neden iflas etti?

• Sam Bankman-Fried 2019 yılında kripto para borsası FTX’i kurdu ve geçtiğimiz Cuma gününe kadar yönetti. Salı günü itibariyle hacim bakımından dördüncü en büyük kripto para borsası olan borsa, kendi coin’i FTT’yi çıkarıyor.
• CoinDesk’e göre, Bankman-Fried’ın da kurduğu bir kripto para ticaret şirketi olan Alameda Research, 2 Kasım itibariyle sorunlu bir bilançoya sahip. Araştırmaya göre en büyük varlıkları olarak milyarlarca dolar değerinde FTT’ye sahip.
• Rakip borsa Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, Pazar günü attığı tweet’te, FTX ve Alameda’nın gizlenen fonlarıyla ilgili 2 Kasım tarihli CoinDesk makalesine atıfta bulunarak, “gün ışığına çıkan yeni açıklamalar” nedeniyle Binance’in FTT’deki varlıklarını satmayı planladığını söyledi. FTX’in içinde bulunduğu durumu, bu yılın başlarında kripto para sektörünü yerle bir eden ve yatırımcılara milyarlarca dolar kaybettiren TerraUSD ve LUNA’nın çöküşlerine benzetti. Ancak bu tür eylemler genellikle kamuya açıklanmıyor.
• Zhao’nun ifşası, FTX’in işlemleri desteklemek ve ayakta kalmak için gereken likiditeden yoksun olduğuna dair endişelerin gelişmesiyle ertesi gün FTT’nin değerinde keskin bir düşüşe neden oldu. Bitcoin son iki yılın en düşük seviyesine inerken, Ethereum gibi diğer coinlerin de değeri düştü. Bankman-Fried Perşembe günü attığı bir tweet’te Pazar günü siteden 5 milyar dolar çekildiğini bildirdi.
• Zhao ve Bankman-Fried, Binance’in FTX’in uluslararası bölümünü satın alması için bir anlaşma müzakere etti. Borsaların CEO’ları Salı günü bağlayıcı olmayan bir niyet mektubu üzerinde anlaşarak, başarısız borsayı kurtarmak ve kötüleşen bir piyasa felaketini önlemek için etkili bir şekilde anlaşma yaptı.
• Binance anlaşmadan çekildi. Zhao ertesi gün Binance’in “kurumsal durum tespitini” tamamladığını ve FTX’i satın almayacağını tweetledi. Zhao attığı bir tweet’te seçiminde “yanlış kullanılan müşteri paraları” ve “olası ABD hükümeti soruşturmaları” hakkındaki haberlerin etkili olduğunu söyledi. Bankman-Fried, “İyi oynadın; sen kazandın” sözleriyle biten gizemli bir tweet’te, Zhao’nun FTX’in düşüşündeki etkisini ima ediyor gibi görünüyordu.
• Salı günü FTX tarafından fat olmayan müşterilerin tüm para çekme işlemleri durduruldu. FTX’in likidite sorunları, daha fazla şeffaflık sözü de veren Bankman-Fried tarafından bir dizi tweet ile açıklandı.

• The Wall Street Journal’ın yakın tarihli bir makalesine göre Bankman-Fried, yatırımcılara FTX’in Alameda’ya müşteri mevduatlarını kullanarak sağladığı bir kredi için Alameda’nın FTX’e yaklaşık 10 milyar dolar borçlu olduğunu bildirdi. Ancak raporda FTX’in krediden önce sadece 16 milyar dolarlık varlığa sahip olduğu, yani varlıklarının yarısından fazlasını ödünç verdiği belirtiliyor.
• FTX.US’nin web sitesinde oturum açma ekranındaki kullanıcılar için Perşembe günü yayınlanan bir bildiriye göre, “önümüzdeki birkaç gün içinde FTX US’de alım satım duraklatılabilir”. Açıklamaya göre, kullanıcılara istedikleri pozisyonları kapatmaları talimatı verildi, ancak para çekme işlemleri açık kalmaya devam edecek.
• FTX, FTX.US ve Alameda için Bölüm 11 iflas başvurusu Cuma günü FTX tarafından kamuoyuna duyuruldu. Varlıkların tasfiyesini içeren Bölüm 7 iflasının aksine, Bölüm 11 iflası işletmelerin borçlarını yeniden yapılandırmalarına ve faaliyetlerine devam etmelerine olanak tanıyor.
• FTX.US’nin FTX’in likidite sorunlarından etkilenmediğine dair daha önce verilen sözlere rağmen, FTX.US de iflas açıklamasının ardından Cuma günü para çekme işlemlerini askıya aldı.
• İddia edilen bir hack olayında, FTX cüzdanları Cuma gecesi boşaltıldı. CoinDesk’e göre, cüzdanlardan 600 milyon dolardan fazla para çalındı. FTX, mesajlaşma uygulaması Telegram’daki yardım sayfasında hacklendiğini duyurdu ve “FTX’te bir hackleme yapıldı. FTX uygulamaları virüs içeriyor. Onları çıkarın. Sohbet penceresi açık. Truva atları indirebileceğinden FTX web sitesini ziyaret etmekten kaçının.” Truva atları güvenilir programlar gibi görünen kötü amaçlı yazılımlardır.
• Aynı akşam FTX genel danışmanı Ryne Miller Twitter’dan yaptığı açıklamada, “yetkisiz işlemler” ya da açık ihlal nedeniyle, şirketin kalan tüm varlıklarını hızlı bir şekilde aktif olmayan soğuk depoya taşıyacağını duyurdu.

FTX kripto borsasının çöküşüyle ilgili hazırladığımız bu yazımızı beğeneceğinizi umuyoruz. Eğer beğendiyseniz, 10.000 dolarlık Binance Crypto WODL cevapları açıklandı (14 Kasım) isimli yazımıza da göz atmak isteyebilirsiniz.