Elon Musk destekli Neuralink, üç yıl önce bir maymunun beyin implantı ile Pong oynadığı görüntüleri paylaşmasının ardından bu kez de benzer teknolojiyi kullanarak bilgisayar ortamında satranç oynayabilen bir insanı gözler önüne serdi. Çarşamba günü sosyal medya platformu X üzerinden canlı yayın düzenleyen Neuralink, şirketin beyin implantını kullanan ilk insan deneyini kamuoyuna tanıttı.
Sekiz yıldır omuzlarından aşağısı felçli olan 29 yaşındaki bir adam, kısa bir canlı yayında kendisini Noland Arbaugh olarak tanıttı. Neuralink beyin çipi cihazını kullanarak satranç ve Civilization oyunu oynayabildiğini belirtti. Dijital bir satranç taşını hareket ettirirken canlı yayında “İmlecin ekranda hareket ettiğini görüyorsunuz, bunu tamamen ben yapıyorum. Oldukça havalı, değil mi?” dedi.
Düşüncenin gücüyle bilgisayar kontrolü
2016 yılında milyarder iş adamı Elon Musk tarafından ortak olarak kurulan Neuralink, beyin sinyallerinden hareket niyetini çözen bir sistem olan “beyin-bilgisayar arayüzü (BCI)” geliştiriyor. Şirketin ilk hedefi, felçli kişilerin yalnızca düşüncelerini kullanarak bir imleci veya klavyeyi kontrol edebilmelerini sağlamak.
Yaklaşık on yıl önce bir dalış kazası sonucu boynundan aşağısı felç olan Auburgh, bu teknolojinin sadece bir başlangıç olduğunun altını çiziyor. Açıklamalarına şu şekilde devam ediyor: “İnsanlar yolculuğun burada bittiğini düşünmesin. Yapılacak daha çok iş var ama bu şimdiden hayatımı değiştirdi.”
— Neuralink (@neuralink) March 20, 2024
Video, felçli Noland Arbaugh’un düşüncelerini kullanarak satranç taşlarını hareket ettiren bir imleci kontrol edişini gözler önüne seriyor. Arbaugh, beyin implantının test aşamasında bilişsel yetilerinde hiçbir bozulma olmadığına dikkat çekerken bu yeni yeteneklerinden duyduğu heyecanı da gizlemiyor.
Canlı yayında, Arbaugh beyin-bilgisayar arayüzünü kullanmayı öğrenmesini anlatıyor: “Sağ elimi sola, sağa, ileri, geri hareket ettirmeye çalışıyordum ve sanırım bu süreçte imlecin hareket ettiğini hayal etmek benim için sezgisel hale geldi.” Canlı yayın nispeten az detay içermesine rağmen bir Neuralink mühendisi videoda önümüzdeki günlerde daha fazla bilgi verileceğini söyledi.
https://twitter.com/neuralink/status/1727135227565547810
Hedef süper insan
Elon Musk, iddialı kişiliğiyle bilindiği üzere bu implantın, insanlara bir gün “süper insan” seviyesine ulaşan bilişsel yetiler sağlayabileceğini de öne sürdü. Şirket, geçen yıl ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) ilk insan deneyini başlatmak için yeşil ışık aldı. Cihazı test etmek için sonbaharda felçli katılımcıları işe almaya başladı.
Neuralink şu ana kadar bu çalışmanın ilerleyişi hakkında çok az bilgi açıkladı. 2016 yılında Neuralink’in kurucuları arasında yer alan Musk, implantın yerleştirilmesinden kısa süre sonra “İlk insan dün Neuralink’ten bir implant aldı ve iyileşme sürecini sağlıklı sürdürüyor. İlk sonuçlar, beyinden vücuda komut göndermek için gerekli olan nöron uyarılarının tespitinde umut verici gelişmeler olduğunu gösteriyor.” ifadelerini paylaştı. Şubat ayında ise söz konusu hastanın iyileştiğini ve düşüncelerini kullanarak bir bilgisayar faresini kontrol edebildiğini söylemişti.
Neuralink’in beyne monte edilen cihazı, şirket tarafından geliştirilen cerrahi bir robot tarafından yerleştiriliyor ve yerleştirildikten sonra görünmez oluyor. Şirket, beyin sinyallerini analiz eden ve bunları harici cihazları kontrol etmek için çıktı komutlarına çeviren özel bir yazılım tasarladı.
Eleştiriler ve etik tartışmaları
Bazı nörobilimciler ve etik savunucuları, Neuralink’i önceki şeffaflık eksikliğinden dolayı eleştirmişti. Şirketin çalışması hakkında kamuoyuna açıklanan bilgiler, sosyal medya gönderileri ve geçen yıl yayınlanan kısa bir broşürden ibaretti.
Neuralink, çalışmaya kaç denek alınacağını, deneme yerini veya değerlendirilecek sonuçları açıklamadı. Şirket ayrıca çalışmalarında kullanılan hayvanlara yönelik iddia edilen muamele nedeniyle tartışmalarla da karşı karşıya kalmıştı. Görünüşe göre Arbaugh, implantla ilgili güvenlik endişelerini ele aldı: “Korkulacak bir şey yok. Ameliyat çok kolaydı. Tam anlamıyla bir gün sonra hastaneden taburcu oldum.” Ameliyat sonrası herhangi bir bilişsel bozukluğu olmadığını söyledi.
Neuralink, beyin-bilgisayar arayüzünü insanların düşünceleriyle cihazları kontrol edebileceği inancıyla felçli bireylere yardım etmek amacıyla geliştiriyor. Benzer teknolojiler üzerinde araştırmalar yapan birçok şirket de bulunuyor. Synchron adlı bir rakip, beyne yaslanacak şekilde boyun toplardamarına sokulup yukarı itilen, stent benzeri bir cihaz geliştiriyor.
New York merkezli şirket, 2019’da ilk deneylerini uyguladı. Cihazın güvenli olduğunu ve felçli kişilerin internette gezinmesine, çevrimiçi alışveriş yapmasına hatta bankacılık işlemleri gerçekleştirmesine olanak sağladığını gösterdi. FDA henüz herhangi bir BCI uygulamasını onaylamadı, hepsi hala deneysel aşamada.
Samsung Galaxy S22’ye Galaxy AI güncellemesi
Beyin-bilgisayar arayüzleri, felçli kişilere yardımcı olmak için büyük bir potansiyele sahip. Neuralink, diğer şirketler bu alandaki araştırmalara devam ettikçe, bu teknolojinin gelecekte nasıl gelişeceğini ve insanlara nasıl faydalar sağlayacağını zaman gösterecek.
Öne çıkan kaynak görseli: Neuralink / X
