Rekabet Kurulu’nun 2021 yılında başlattığı soruşturma sonucunda, Trendyol’a yönelik ilk hüküm bugün verildi. Soruşturma heyeti, Trendyol’un rakip verilerini kullanarak kendi perakende faaliyetlerine haksız bir avantaj sağladığını ve hakim durumunu kötüye kullandığını tespit etti. Bu nedenle, Trendyol’a para cezası kesilmesine karar verildi. Heyet, Trendyol’un algoritmaya müdahale ettiğini ve pazar yerinde satış yapan üçüncü taraf satıcıların verilerini kullanarak rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığını belirtiyor.
Rekabul Kurulu, Trendyol’a para cezası verebilir
Rekabet Kurulu tarafından para cezasına çarptırılan Trendyol’un yerine getirmesi gereken yükümlülükler şu şekilde:
- Kendisine ait pazaryeri (www.trendyol.com) üzerinden yürüttüğü perakende faaliyetine ilişkin özel markalı ürünlerine (Private Label) rakiplerine kıyasla avantaj sağlayacak nitelikte algoritma ve kodlama aracılığıyla yapılan müdahalelerden kaçınması,
- Pazaryeri faaliyetinden elde edilen ve üretilen/türetilen her türlü verinin, perakende faaliyetine ilişkin özel markalı ürünler (Private Label) için kullanımından kaçınması ve bunu teminen gerekli her türlü teknik, idari ve organizasyonel tedbirleri alması,
- Pazaryeri faaliyeti kapsamında ürün sıralama ve marka filtreleme amaçlarıyla kullanılan algoritma modelleri üzerinde yapılan parametrik ve yapısal değişiklikleri versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde 2 (iki) yıl süreyle saklaması,
- Pazaryeri faaliyeti kapsamında ürün sıralama ve marka filtreleme amaçlarıyla kullanılan algoritmalara ait tüm kodlar ile ürün sıralama ve marka filtreleme amaçlarıyla kullanılan algoritmalara etki eden tüm kodları versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde 2 (iki) yıl süreyle saklaması,
- Pazaryeri faaliyeti kapsamında iş süreçlerinin yürütülmesi için kullanılan tüm yazılımlara ilişkin kullanıcı erişim ve yetkilendirme kayıtları ile yönetici denetim kayıtlarını doğruluğu inkâr edilemez şekilde 2 (iki) yıl süreyle saklaması,
- a, b, c, d, e bendinde belirtilen yükümlülüklerin gerekçeli kararın teşebbüse tebliğinden itibaren makul bir süre içerisinde yerine getirmesi,
- Kendisine tanınan sürenin en geç bir ay öncesinde hazırladığı uyum tedbirlerini Kurum’a sunması
- İlk uyum tedbirinin uygulanmaya başlamasından itibaren beş yıllık süre boyunca ve yılda bir periyodik olarak Kurum’a rapor sunması.
Meta’ya 1.3 milyar dolar para cezası
Trendyol’un ne kadar cezaya çarptırılacağına dair 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesi belirleyici niteliktedir. 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesini aşağıda görebilirsiniz:
Bu Kanunun 4, 6 ve 7 nci maddelerinde yasaklanmış davranışlarda bulunanlara, ceza verilecek teşebbüs ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerinin nihai karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa nihai karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin yüzde onuna kadar idarî para cezası verilir.”
Sonuç olarak, Rekabet Kurulu’nun soruşturma sonucunda Trendyol’a verdiği hükme göre, şirketin rakiplerine karşı haksız bir avantaj sağladığı ve pazardaki hakim durumunu kötüye kullandığı belirlendi.
Öne çıkan görsel kaynağı: Pexels
