Geçtiğimiz hafta üç adet Nao robotla gerçekleştirilen öz farkındalık testi pek konuşulmadan geçildi. Bu robotlar nasıl robotlar, bu testler ne anlama geliyor?
Geçtiğimiz hafta karşımıza çıkan ‘aman yapay zekada bir merhale daha atlandı’ konulu, üç sevimli robotla yapılan öz farkındalık testini biraz daha yakından inceleyelim. Fakat önce kullanılan Nao robotları biraz daha tanımakta fayda var.
Aldebaran Robotics adlı Fransız bir şirketin ürettiği Nao adlı bu insansı robotlar, özel bir platform ile programlanarak farklı amaçlarla kullanılıyor. İnsansı robot, eli kolu bizim gibi oynayan, konuşabilen, dinleyebilen ya da özetle, genel olarak insan işlevlerini yerine getiren, insana benzeyen robotlar için kullanılan bir terim. Ancak bundan ötesini de (algılama, zeka vb.) ifade etmek zorunda değil. Bu yüzden zamanında Recep Tayyip Erdoğan’la yürüyen, el sıkışan robot da insansı, bu temel öz farkındalık testini geçebilen robot da insansı.
Projesi 2004 yılında başlayan Nao, 2007 yılındaki uluslararası robot futbol yarışmasında (SPL) Sony’nin robot köpeği Aibo (o zamanki küresel mucize robotmuz)’nun yerini alarak adını duyurmuştu. 2008’den bu yana farklı modelleri hazırlanan Nao’nun platformu 2011 yılında halka açıldı. Daha sonra Nao NextGen ve 2014’te Nao Evolution platformlarıyla geliştirildi.
Çok dil tanıyabilen, HD kamerasıyla etrafını gören, şekil ve yüz tanıma sistemine sahip olan, sesin geldiği yeri tespit edebilen robot, platform yardımıyla 70 ülkede 200’den fazla üniversitede 5000 adet Nao robot, birçok farklı çalışmada kullanılıyor.
Örneğin İngiltere’deki bir okul, Nao ile otistik çocuklara, çocukların Nao’yu daha çocuksu ve kendilerine yakın bulmasının avantajından faydalanarak, eğitim veriyor. Bu yıl bir Mitsubishi UFJ Financial Group adlı bir Japon bankası da şubelerde müşteri hizmetlerini yerine getirmesi için Nao’ları test ediyor.
New York’taki Rensselaer Politeknik Enstitüsü (RPI)’nden Selmer Brinsjord adlı bir akademisyen, üç Nao robota, temel bir öz farkındalık testi uyguladığı videoyu aşağıda görebilirsin.
https://www.youtube.com/watch?v=95aYLmG0wt8
Videoda üç robota da kendilerine bir aptallık hapı verildiği ve bu hapın konuşmalarını engelleyeceği söyleniyor. Daha sonra robotlara ne hapı içtikleri soruluyor. İki robottan ses çıkmazken, üçüncüsü önce bilmiyorum diyor. Daha sonra ise kendi sesini duyduğu için, “Özür dilerim. Artık biliyorum, aptallık hapı içmediğimi kanıtladım” diyerek, bu testi geçmiş oluyor.
