Meta, Snapchat, TikTok, X ve Discord gibi sosyal medya devleri şu ana kadar platformları yüzünden zarar gören çocukların aileleri ile yüzyüze geldi. Teknoloji dünyasının devleri, ABD Kongresi’nde çocukları hedef alan riskleri tartışmak üzere zorlu sorularla karşılaştı. Meta‘nın (eski adıyla Facebook) CEO’su Mark Zuckerberg, TikTok‘un CEO’su Shou Chew, Snap‘in CEO’su Evan Spiegel, Discord‘un CEO’su Jason Citron ve X‘in (eski adıyla Twitter) CEO’su Linda Yaccarino, “Teknoloji ve Çevrimiçi Çocuk Cinsel İstismar Krizi” başlıklı ABD Senatosu Adalet Komitesi’nde şahitlik yaptı.
Sosyal medya platformlarının içerisinde oluşturulan gizli gruplar bazen kötü amaçlar teşkil edebiliyor. Bu grupların denetimlerinin iyi olmadığı durumlarda ise masum insanların hatta çocukların fiziksel veya psikolojik hasar almasıyla sonuçlanabiliyor. Geçmişten günümüze ABD’de bu sorunlar yüzünden çocukları zarar görmüş ya da kaybetmiş insanların açtığı davalar Adalet Komitesi’nin dikkatini çekti ve 31 Ocak 2024’te böyle bir kongre gerçekleşti. Oturum C-SPAN‘da (ABD’de kamu yayınları yapan kâr amacı olmayan platform) canlı olarak yayınladı.
Aileler ve kurbanlar: Oturumun belirleyici gücü
Oturum boyunca, sosyal medyanın zararlarını doğrudan yaşayan aileler büyük bir etki yarattı. Çocuklarının sosyal medya yoluyla zarar gördüğünü iddia eden aileler, CEO’ların tanıklıklarına alkışlarla, kinayeli gülüşmelerle, duygu dolu hislerle ve sessiz anlarla tepki vererek, oturuma damga vurdular. Kongre’nin daha önce pek çok teknoloji CEO’sunu dinlemiş olmasına rağmen, ailelerin salonu doldurması, oturuma eşi benzeri görülmemiş bir farkındalık kattı.
Zuckerberg ve Spiegel: Ailelere kişisel özürler
Kongre devam ederken Senatör Josh Hawley’nin Meta CEO’su Mark Zuckerberg’e baskısı dikkat çekti ve ona “yaşanan kötü olaylar yüzünden ailelerin yüzlerine bakarak özür diliyebilir misiniz” gibi ısrarcı sorularda bulundu. Bu soruları Instagram ve WhatsApp üzerinden tacize uğrayan çocukları hatırlatarak ve bunlar hakkında hiçbir önlem alınmadığını, kimsenin kovulmadığını ya da direkt bir açıklama yapılmadığını söyledi. Bu baskıcı tutum karşısında Zuckerberg ise oturumda bulunan ailelere kişisel olarak özürler diledi.
Hepinizin yaşadığı her şey için üzgünüm, “Başınıza gelen her şey için özür dilerim. Hiç kimse, ailelerinizin yaşadığı acıları yaşamak istemez. İşte bu yüzden çok fazla yatırım yapıyoruz ve hiç kimsenin sizin yaşadığınız şeyleri yaşamadığından emin olmak için sektör çapında çaba göstermeye devam ediyoruz.
-Mark Zuckerberg
Snap CEO’su Evan Spiegel de Snapchat üzerinden uyuşturucu satın alarak ölen çocukların ailelerine özür diledi ve şirketin genç kullanıcıları korumak için yaptığı bazı çabaları anlattı. “Bu trajedileri önleyemediğimiz için çok üzgünüm.” ifadelerini kullanan Spiegel’i diğer bir Senatör Laphoza Butler özür dilemeye zorladı.
Teknoloji uygulamalarına yönelik öfke
Senatörler, teknoloji şirketlerinin iç işleyişi üzerine sert eleştirilerde bulundular. Meta’nın iç belgelerindeki sızınıtılara dayanarak genç bir kullanıcının ömür boyu değerini 270 dolar olarak tahmin etmesine dair öfkeyi dile getiren Senatör Marsha Blackburn, “Bu düşünceyi nasıl bilebiliyorsunuz? Bu bana şaşırtıcı geliyor,” dedi. Senatörler ayrıca, teknoloji şirketlerinin gençleri nasıl etkilediğine dair endişelerini dile getirdiler ve kullanıcı sözleşmelerinin yetersiz olduğunu belirttiler. Belirtmekte fayda var bu kongrenin diğer bir amacı ise KOSA‘nın (Çocukların Çevrim İçi Güvenliği) devreye sokulmak istenmesi. Eğer ki KOSA devreye sokulursa sosyal medya platformları çok büyük değişikliklere gitmek zorunda kalacaklar.
TikTok CEO’su Chew’e Çin bağlantıları sorgusu
TikTok CEO’su Shou Chew, oturum boyunca şirketin Çin’le olan bağlantıları hakkında sorgulandı. Chew’un Çin ile bağlantılı olduğu iddiaları ve platformun Çin hükümetine ne kadar erişim ve etki sağladığı konuları üzerinde duruldu. Senatörler, Chew’un açıklamalarını sıkı bir şekilde incelediler ve TikTok’un Çin ile olan ilişkilerine dair derinlemesine bilgi talep ettiler. Chew ise Çin’den gelen herhangi bir talebin olmadığı olsa bile verileri asla vermeyeceklerini vurguladı. Kongrenin yürütüldüğü salonda çok inandırıcı bulunmayan Chew’den bu konu hakkında veriler istendi. Ayrıca TikTok, canlı yayınları 18 yaş ve üstü kullanıcılara sınırlayarak önlemler almaya çalıştığını söyledi.
ABD yetkilileri uyarıyor: Çin hackerları altyapıyı hedefliyor
Kapitol tepkisi: Sosyal medya şirketlerine karşı genel eleştiri
Oturum, Kongre üyelerinin genel olarak sosyal medya şirketlerine karşı eleştirel bir tutum sergilediği nadir bir birlik noktasını gösterdi. Her ne kadar Kongre üyeleri teknoloji platformlarını hedef alsalar da henüz anlamlı bir düzenleme geçirememiş olmaları dikkat çekici. Bu durum, eyalet yasama organlarında ve mahkemelerde sosyal medya şirketlerini düzenlemek için yapılan çabalara vurgu yapıyor.
Saatler süren oturumda herhangi bir karar çıkmadı. KOSA ile ilgili bir karar da verilmedi. Sadece sosyal medya platformlarının bazı patronları canlı yayında, birçok kez olduğu, özürler diledi. CEO’ları olduğu sosyal medyada platformlarında bunun bir göz boyama ve geçiştirme süreci olduğu yönünde eleştirilerde bulunan birçok insan oldu.
Öne çıkan kaynak görseli: Freepik