Staking ve lending farkı: Stake ve lend etmek nedir?

Kripto paralara yatırım yapıyorsanız spot piyasalarda alıp satma ya da vadeli işlemlerle yüksek kazanç elde etmeye çalışma gibi seçeneklere yönelebilirsiniz. Bununla birlikte, yatırımcıların ilgilendiği farklı kazanç türleri de bulunuyor.

Kripto madenciliği, staking, lending ve düzenli faiz geliri sağlayan sistemlerdir. Genellikle uzun vadeli yatırımcılar tarafından tercih edilir.

Sonunda yatırımcı için aynı noktaya götürse de, staking ve lending kripto para ekosisteminde farklı şeylerdir. Bilinçli bir yatırımcıysanız, staking ve lending hakkında temel bilgilere sahip olmalısınız.

Staking ve lending farkı: Stake ve lend etmek nedir?

Staking nedir?

Staking, blok zincirindeki kripto para birimlerini kilitleyerek belirli yüzdelerle faiz geliri ve madencilik ödülleri kazanmayı sağlar. Blok zinciri teknolojisi sayesinde tüm veriler blok zincirinde saklanır ve işlemler madenciler tarafından doğrulanır. En popüler iki kripto para birimi Bitcoin ve Ethereum, Proof of Work algoritması ile madencilikle çalışır. Ethereum, 2.0 güncellemesi ile Proof of Stake algoritmasına geçmek için çeşitli adımlar attı. Muhtemelen yakında PoW ile madencilik sistemi tamamen ortadan kalkabilir. PoS algoritmasını kullanan kripto para ağları, mutabakata dayalı işlemleri doğrulamak için stake işlemleri gerçekleştirir.

Staking yapan madenciler, kripto para birimlerini cüzdanlarına kilitleyerek blok zincirindeki işlemleri doğrular ve transferler gerçekleştirir. Kilitli kripto para birimleri, teminat olarak kabul edildikleri için ağın güvenliğini sağlamaya da yardımcı olur. Stake yapan yatırımcılar, ağın koşullarına bağlı olarak belirli bir yıllık faiz yüzdesi veya madencilik geliri ile ödüllendirilir. Bu yatırımcılar ayrıca ağdaki güncellemeler hakkında oy verebilir veya fikir verebilir. Her yatırımcı, kilitli tuttukları ile aynı miktarda oy hakkına sahiptir. Bu nedenle, uzun vadeli yatırımcılar, kripto para birimlerini bir borsada veya soğuk cüzdanda tutmak yerine, varlıkları üzerinden faiz geliri elde etmeyi de düşünebilirler. Aslında, hemen hemen her büyük borsa, ağlarda stake etmeyi kolaylaştıran çeşitli sistemlere sahip.

Kripto staking ile pasif gelir elde etme

Yatırımcıların kilitlediği paralar, ağ tarafından yeni bloklar oluşturmak ve ağdaki işlemleri onaylamak için kullanılır. Ne kadar çok kripto paranız varsa, kripto paralarınız işlemlerde o kadar çok kullanılır. Yeni blokta işlenen her bilgi, bir kripto para birimi tarafından, yani aslında madenci tarafından doğrulanır. Çünkü doğrulama için kripto para birimini ağa kilitleyen madencidir.

Güvensiz bir ağda stake yaparsanız, bir saldırı veya ağ çökmesi durumunda kripto varlıklarınızı kaybedebilir veya değer kaybı yaşayabilirsiniz. Bu nedenle hem kalite hem de fiyat olarak artacağını düşündüğünüz bir kripto para blok zincirine yatırım yapmalısınız. Böylece kilitlediğiniz kripto paraların değeri USD olarak artacak ve staking sonucunda faizden elde ettiğiniz kripto paraların değeri yükselecektir.

Lending nedir?

Lending, aracı şirketler aracılığıyla kripto paranızı ödünç vererek belirli faiz oranları ile gelir elde etmenizi sağlayan sisteme verilen isimdir.

Lending ile diğer yatırımcılara likidite sağlayarak kripto para ticaretini kolaylaştırmaya katkıda bulunursunuz. Borç verme için genellikle DeFi platformları ve AAX ve Nexo gibi merkezi platformlar tercih edilmektedir. Borç verme aynı zamanda tıpkı stake etme gibi varlıklarınızla pasif gelir elde etmenizi sağlar.

Lending yapmanıza izin veren platformlar, çeşitli kripto para birimleri ile bir kredi havuzu oluşturur. Merkezi olmayan borsalar, takas işlemlerini daha hızlı hale getirmek için likidite havuzları da oluşturur. Bu havuzların faiz oranları anlık veya günlük olarak değişebilmekte, havuzlardan elde edilen kredi gelirleri anında veya günlük olarak hesaba aktarılabilmektedir. 2020’nin ortalarından itibaren hızla büyüyen DeFi ile bu işlemlerin sayısı artabilir.

Yield farming (Verim çiftçiliği), borç verme ve esnetme işleminden biraz farklıdır. PancakeSwap gibi merkezi olmayan borsalarda sıklıkla kullanılan bu özellik sayesinde eşit değerde iki farklı kripto parayı birleştirerek likidite havuzuna ekleyebilirsiniz. Stake ve lending yüzde 35’e kadar çıkabilen yıllık faiz oranı, verim çiftliklerinde yüzde 400’e yaklaşabiliyor.

En çok stake edilen kripto para birimleri

Şu anda stake yoluyla gelir elde edebilen yüzlerce kripto para birimi varken, Proof-of-Stake Konsensüsü kısmen yeni bir kavramdır ve gerçekten güvenli bir şekilde stake edebileceğiniz kripto para birimlerinin sayısı kısmen sınırlıdır. Bazı kripto paraları kendi platformlarına aktararak stake yapabilir ve bazılarını stake etmek için Binance gibi borsaları kullanabilirsiniz. Binance’in bu konudaki avantajı, birkaç tıklama ile stake etme ve birkaç tıklama ile stake’i bitirme imkanı sunmasıdır.

Ethereum, stake eden yatırımcılara yıllık %5 ila %20 arasında getiri sunar. Ethereum blok zincirinde stake edebilmek için minimum 32 ETH’ye sahip olmanız gerekirken, Binance gibi borsalarda çok daha düşük miktarlarla stake yapabilirsiniz. Staking için elde ettiğiniz gelir, ağdaki işlem sayısına ve sıkışıklığa bağlı olarak değişebilir.

Polkadot, PoS konsensüsü ile madenciliği yapılabilecek kripto para birimlerinden biridir. Henüz bir buçuk yıldır piyasaya çıkmayan Polkadot, uzun süredir en değerli 10 kripto paradan biri olmayı sürdürüyor. Projesi ve kullanışlılığı sayesinde piyasada iyi bir yer edinmiştir. Polkadot, birlikte çalışabilirlik sağlar ve parachainlerin ve farklı blok zincirlerin birbiriyle bağlantı kurmasını sağlar. Birçok büyük kripto para borsası Polkadot (DOT) stake etmeyi destekler. DOT staking ile yıllık %11 ila %15 faiz oranı kazanılabilir.

PoS konsensüsü ile çalışan blok zincirlerinden biri de Cardano’dur. IOHK ekibi tarafından geliştirilen blok zinciri aynı zamanda çok değerli bir akıllı sözleşme platformudur. Getirilen güncellemeler sayesinde Cardano ağında dApp’ler geliştirilebilir. Cardano (ADA) stake edilerek yıllık %25’e varan faiz geliri elde edilebilir.

Proof of Stake için bir konsensüs algoritmasına sahip olan ve stake etmeyi destekleyen daha birçok coin var. Solana (SOL), Algorand (ALGO), Tezos (XTZ), Celo (CELO) ve daha birçok blok zincirinde stake yaparak pasif gelir elde edebilirsiniz. Hangi kripto para birimini stake etmek isterseniz isteyin, yatırımınızın ani fiyat düşüşlerinden ve ağ çökmelerinden zarar görebileceğini unutmayın.

En iyi lending ve staking platformları

Kripto paralarınızı ödünç vererek gelir elde etmek istiyorsanız, blok zincirlerin kendi platformlarını, merkezi kripto para borsalarını, borç verme platformlarını veya merkezi olmayan kripto para borsalarını kullanabilirsiniz. Coinmarketcap verilerine göre en yüksek işlem hacmine sahip en güvenli ve merkezi kripto para borsaları Binance, Coinbase Exchange, KuCoin, Kraken ve FTX. Tüm bu borsalar, toplamda yüzlerce farklı kripto para birimi için stake ve lending hizmetleri sunuyor.

Nexo ve AAX gibi platformlar, Tasarruf, DeFi Madencilik ve Kazanç gibi kategoriler altında kredilendirme hizmeti vermektedir. Hem borsalarda hem de bu platformlarda stablecoin’ler ile borç vererek faiz geliri elde edebilirsiniz.

En çok kullanılan dexler Uniswap, dYdX, PancakeSwap, Sushiswap ve TraderJoe’dur. Farklı merkezi olmayan borsalar, farklı blok zinciri ağlarında işlem yapar. Örneğin, varlıklarınız Ethereum ağındaysa, getiri toplamak için Uniswap, dYdX ve SushiSwap kullanabilirsiniz. PancakeSwap, Binance Smart Chain’de işlem görüyor. Trader Joe, Avalanche ağında işlem yapıyor. SushiSwap, Kine, 1inch Exchange gibi exchange’ler birden fazla ağ ile çalışabilir. Merkezi olmayan borsalar bunlarla sınırlı değil, her ağ için yüzlerce merkezi olmayan borsa bulunmaktadır.

Bu yazımız da ilginizi çekebilir
Sator Coin (SAO) nedir ve nasıl alınır?

Sonuç

Stake getirileri, lending getirilerinden daha yüksektir. Verim çiftliği (Yield farming) getirileri ikisinden de yüksektir. Stake yaparak, PoS konsensüsünü kullanan madencilik algoritmalarına sahip blok zincirlerde doğrulayıcı olarak aktif bir rol oynayabilirsiniz. Ağdaki güncellemeler ve gelişmelerde söz sahibi olmak istiyorsanız staking yapmanız gerekiyor. Ancak bunlarla ilgilenmiyorsanız, lending de sizin için iyi bir seçim olabilir. Ne olursa olsun uzun vadede paranızı iyi değerlendirmek ve enflasyonun kötü etkilerinden korunmak için bu tür sistemlere mutlaka göz atmalısınız.