Bulut Bilişim (Cloud Computing) nedir?
Bulut Bilişim (Cloud Computing) depolamadan, işlemci gücüne kadar çok sayıda bilgisayar hizmetinin internet üzerinden sağlanması demektir. Henüz yeni sayılabilecek bu teknoloji oldukça kısa bir süre içerisinde, internet çağı diye isimlendirebileceğimiz bu dönemin vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir. Bu yazıda size bulut bilişim (cloud computing) nedir, nasıl çalışır, ne işe yarar ve avatanjları nedir anlatacağız.
Bulut Bilişim (Cloud Computing) nasıl çalışır?
Internet tabanlı bilişim hizmetlerinin geneli için Bulut Bilişim adı kullanılır. Yukarıda da belirttiğimiz üzere bu teknoloji sayesinde neredeyse bütün bilgisayar hizmetleri internet üzerinden sağlanır. Örneğin Bulut Bilişim hizmetini kullanan şirketler, kendi bilgi işlem alt yapılarını ve veri merkezlerini kurmak zorunda kalmaz. Bunun yerine bir şirketten Bulut Bilişim hizmeti alırlar. Bu sayede kullandıkları uygulamalarını, yaptıkları veri depolama işlemlerini ve ihtiyaç duydukları işlemci gücünü internet üzerinden sağlarlar.
Bulut Bilişim şirketleri bu ve benzeri bilgisayar hizmetlerini yalnızca şirketlere ve kurumlara sağlamakla kalmaz, anı zamanda çok çeşitli sebeplerle bireysel kullanıcılara da hizmet verirler.
Bulut Bilişim hizmetleri arasında neler yer alır?
Bulut Bilişim hizmetleri arasında depolama, özel ağ oluşturma, işlemci gücünden yararlanma, yapay zeka ve standart ofis uygulamalarına kadar çok sayıda hizmeti kapsar. Kısaca bilgisayar donanımınıza fiziksel olarak yakın olmanızı gerektirmeyen hemen hemen tüm hizmetleri Bulut Bilişim hizmetleri sayesinde gerçekleştirebilirsiniz.
Bulut Bilişim örnekleri nelerdir?
Bulut Bilişim, çok sayıda hizmetin temelini oluşturur. Büyük işletmelerden, bireysel tüketicilere kadar hemen hemen tipten kullanıcıya ulaşan bu hizmet sayesinde şirketler büyük verilerini internet üzerinde barındırır. Kullandıkları yazılım ve uygulamaları bulut bilgisayarlar üzerine kurarlar.
Aynı şekilde Gmail ve Netflix gibi büyük şirketler de kullanıcılarına verdikleri hizmeti Bulut Bilişim teknolojiler üzerinden sağlarlar. Apple’ın iCloud isimli Bulut servisi de, bireysel kullanıcıların verilerini depolamalarına imkan veren oldukça önemli bir Bulut Bilişim örneğidir.
Kısaca bugün internet üzerinden hizmet veren kurum ve kuruluşların çok büyük bir bölümü Bulut Bilişim teknolojilerinden yararlanmaktadır. Bu teknoloji, her ne kadar kullanıcılarına çok büyük yararlar sağlasa da bazı yönlerden dezavantajlı hale gelebilmektedir.
Neden Bulut Bilişim deniyor?
Bulut Bilişimin bu şekilde isimlendirilmesinin temel sebebi, hizmetin konumu, kullanılan bilgisayarın donanım özellikleri ve işletim sistemi gibi pek çok ayrıntıyı önemsiz bir hale getirmesidir. Aynı şekilde geçmiş dönemlerde genel telefon şebekelerinin ve daha sonra internetin bulut olarak temsil edilmesi de, bu teknolojinin isimlendirilmesinde ilham verici olmuştur.
Bulut Bilişimin tarihi
Bulut Bilişimin fikri temelleri 1960’lı yıllara kadar uzanmaktadır. Nihayet 2000’li yılların başlarında geliştirilen bu teknoloji bir ana bilgisayarın şirketlere kiralanması fikrinden ortaya çıkmıştır. Bilgisayar teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte, gelişen Bulut Bilişim, şirketlerin verilerini depolayabileceği veri merkezleri arayışına girmeleriyle daha da yaygınlaşmıştır. Bugünkü manada ilk Bulut Bilişim hizmetleri ise Amazon Web Services (AWS) tarafından sağlanmaya başlamıştır.
Bulut Bilişim ne kadar önemli?
Yapılan bir araştırmaya göre Bulut Bilişim teknolojisini destekleyecek altyapıyı oluşturmak için harcanan bütçe, dünya çapındaki tüm BT harcamalarının üçte birinden fazlasına tekabül ediyor. Aynı şekide her geçen daha çok sayıda şirket BT harcamalarını Bulut teknolojilerine kaydırıyor.
Yapılan bir başka araştırma ise Bulut Bilişim hizmetleri için harcanan küresel harcamaların bir yıl içerisinde 219 milyar dolardan 260 milyar dolara çıkacağını gösteriyor. Sonuç olarak ifade etmek gerekir ki, bu teknoloji günümüzde oldukça önemli bir konumda bulunuyor ve Bulut Bilişime verilen bu önem her geçen gün daha da artıyor.
Bulut Bilişim hizmet modelleri
Bulut Bilişim, üç temel hizmet modeline ayrılabilir. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür;
Altyapı hizmeti; IaaS (Infrastructure as a Service)
Hizmet Olarak Altyapı (IaaS), kiralanabilecek temel bilgi işlem yapı taşlarını ifade eder, fiziksel veya sanal sunucular, depolama ve ağ oluşturmak gibi. Bu, kendi uygulamalarını sıfırdan oluşturmak isteyen ve tüm unsurları kendileri kontrol etmek isteyen şirketler için caziptir. Ancak küçük ölçekli firmaların bu düzeyde hizmetleri düzenleyebilmeleri için teknik becerilere sahip olmaları gerekir.
Platform hizmeti; PaaS (Platform as a Service)
Hizmet Olarak Platform (PaaS), temel depolama, ağ iletişimi ve sanal sunucuların yanı sıra, geliştiricilerin uygulamalar oluşturmak için ihtiyaç duydukları araçları ve yazılımları da içerecektir: ara katman yazılımı, veritabanı yönetimi, işletim sistemleri ve geliştirme araçları.
Yazılımı hizmeti; SaaS (Software as a Service);
Hizmet Olarak Yazılım (SaaS), çoğu insanın günlük farkında olmadan kullandığı Bulut Bilişim sürümüdür. Temel donanım ve işletim sistemi, bir web tarayıcısı veya uygulaması aracılığıyla bu hizmete erişecek olan son kullanıcıyla ilgisizdir; genellikle kullanıcı başına veya oturum başına satın alınır.
Bulut Bilişimin avantajları nedir?
Bulut Bilişimin sağladığı avantajlar kullanım amacına ve alanına göre değişilik göstermektedir. Örneğin Bulut Bilişim hizmetleri kullanan bir şirketin kendi bilgi işlem alt yapısını oluşturmasına gerek yoktur. Şirket çalışanları kullanmaları gereken tüm uygulamalara, verilere ve işletim sistemlerine Bulut Bilişim sayesinde ulaşabilirler.
Aynı şekilde Bulut Bilişim hizmetlerini kullanmak, yüksek maliyetler olmadan projeler üzerinde daha hızlı çalışabilmeyi ve her yerden erişim sağlayabilmeyi mümkün kılar. Bulut Bilişimin sağladığı bu çeviklik, şirketler açısından oldukça önemlidir.
Yalnızca belirli dönemlerde belirli dönemlerde kullanılan yazılımlar, Bulut servislerine kurulabilir. Aynı şekilde büyük bir işlemci gücüne ihtiyaç duyan uygulamalar da Bulut servisleri üzerinden çalıştırılabilir. Bu tür işler için ek bilgisayar donanımı satın alınması ve özel bir bilgisayara kurulum işlemlerinin yapılması gerekmez.
Sonuç olarak çok sayıda işlem için kullanılan Bulut Bilişim özellikle büyük ölçekli şirketler için çok büyük bir avantajdır.
Bulut Bilişimin dezavantajları nelerdir?
Bulut Bilişim hizmetleri her zaman daha ekonomik değildir. Bazen Bulut Bilişimin sağladığı hizmetler çok pahalıya gelebilir. Bu yüzden gerekli gereksinimleri şirket içerisinde oluşturmak maliyetleri çok daha düşük bir hale getirebilir.
Her ne kadar bir Bulut hizmetini kullanmak oldukça kolay olsa da, mevcut veri ve uygulamaları bir buluta taşımak çok karmaşık ve pahalı bir hale gelebilir. Bu da kullanıcıların Bulut hizmetlerine geçmesini engeller. Son olarak hassas verilere sahip şirketler, bazı endişesinden ötürü Bulut Bilişim teknolojilerini kullanmak istemeyebilir.
Görüldüğü üzere Bulut Bilişim teknolojileri, sahip olduğu avantajlarla öne çıkıyor. Bu yüzden bugün dünya üzerindeki yüz binlerce şirket kendi BT alt yapılarını oluşturmak yerine Bulut Bilişim teknolojilerine yöneliyor. Araştırmalar Bulut Bilişimin önümüzdeki süreçte çok daha büyük bir yaygınlığa kavuşacağını gösteriyor.
