Serbest zamanlı çalışmak son dönemlerde giderek popüler olmaya başladı. Özellikle pandemi ile dijitalleşmenin hız kazanması sonrası serbest çalışma, beyaz yakalılardan girişimcilere, farklı endüstrilerden çalışanlar için büyük şehirlerden ya da salgınla birlikte ortaya çıkan belirsizliklerden kaçıp kurtulmak için bir fırsat olarak görülüyor. Zaman ve mekan yönetiminde kontrolün sizde olduğu bu çalışma şekli, dışarıdan son derece pozitif bir izlenime sahip olsa da kendi içinde pek çok zorluklara sahip. Dahası COVID-19 döneminde serbest çalışan olmanın normalin dışında pek çok dezavantajı da var. Bu ay DORinsight Araştırma Şirketi ile pandemi döneminde freelance çalışan olmak üzerine bir araştırma gerçekleştirdik.
DORinsight, pandemi ile birlikte freelance çalışmaya artan ilgiyi değerlendirmek için Digital Report’a özel bir araştırma gerçekleştirdi. 1092 kişinin katıldığı araştırma düzenli çalışanlar ve freelance çalışanlar olmak üzere iki gruba özel sorulan sorularla yapıldı. Türkiye’de ğandemi sonrası dönemde serbest çalışmanın artı ve eksilerini ortaya koymayı amaçlayan araştırma ile ayrıca düzenli çalışıp da işinden ve gelirinden memnun olmayan grup içerisindeki serbest çalışma isteğini ve potansiyeli ortaya konulmak istendi.
Araştırmaya katılan 1092 kişinin yüzde 95’i düzenli bir işte çalışıyor. Düzenli çalışanların %34’ünden fazlası 35 üstü gruptur.
Kadınların erkeklere oranla dışarıdan freelance çalışma oranları daha yüksek iken, düzenli çalışanlar pandemi döneminde kazançlarında azalış olduğunu belirttiler. Araştırmaya göre AB ses grubunda olan çalışanlar gelirlerinde bir değişiklik olmadığını söylediler.
Evden/uzaktan çalışma sistemi Katılımcıların aynı iş yerinde çalışma sürelerinin ortalama 5,5 yıl olduğu gözlenmiştir. Her 10 katılımcıdan 4’ü evden çalışırken pandemi sonrasında katılımcıların %47’si sürekli ofisten çalışmak istediklerini belirtmişlerdir.
Araştırmaya göre pandemi süresince her gün evden çalışanların %50’si bu sistemin çalışmalarını olumlu etkilediğini belirtiyor. Esnek çalıştığını belirtenlerin %39’u sistemin çalışmalarını olumlu etkilediğini belirtiyor.
Serbest çalışanlar neler düşünüyor?
Serbest çalışan kişilerin çalışma süresi ortalama 2 yıldır. Bu grup için serbest çalışmanın en önemli dezavantajı kazançlarının düşmesi olurken, pozitif getirileri kendilerine ve ailelerine zaman ayırabilme olarak öne çıkıyor.
En fazla serbest çalışılan sektör pazarlama
Pandemi döneminde serbest çalışmaya artan ilginin en önemli nedenlerinden biri kuşkusuz büyük kentlerden daha küçük yerleşim yerlerine göç edebilmek. Ancak araştırma göre serbest çalışma ile birlikte küçük bir şehre göç etme hayalini gerçekleştiren yalnızca küçük bir kesim var. Diğer bir deyişle serbest çalışma sistemi kişilerin konumlarında uzun vadede bir değişiklik yaşatmamış. Diğer yandan en fazla serbest çalışılan sektör pazarlama olarak göze çarpıyor.
Ortalama kazanç 3.663 TL
Araştırmaya göre serbest çalışmanın en önemli zorluğu müşteri edinmek olarak belirtilirken en önemli artısı ise çalışma süreleridir. Öte yandan serbest çalışanların aylık ortalama kazançlarının 3.663 TL olduğu gözenmiştir. Erkek katılımcıların aylık ortalama kazancının biraz daha fazla olması ise dikkat çekiyor.
COVID-19 döneminde serbest çalışmak
Araştırmaya göre her 10 katılımcıdan 7’si pandeminin işlerini olumsuz etkilediğini söylemiştir. Serbest çalışmaya en olumsuz etkisi ise yine kazançlarda olmuştur.
Bu yazı Digital Report Dergisi 8. sayısında yayınlanmıştır.
