Selam, ben Kaan. Şu an bunu uyur-yazar hâlde kaleme alıyorum. Çok uyumak sağlığa zararlı mı sorumuzun ‘özet geç’ cevabı ise evet, zararlı.
Ama neden?
Çok uyumak sağlığa zararlı mı?
Uzun süre uyuyan insanlar uyuşukluk (bezginlik de diyebiliriz) ve motivasyonsuzluktan şikayetçiler. Bu fenomene ise Uyku Sarhoşluğu deniyor. Beyninin hipotalamus bölgesinde Circadian Pacemaker yani biyolojik saat diye bir bölüm var. Gerçekten adı biyolojik saat, dandik bir Twitter esprisi yapmıyorum.
Bu bölge ne zaman ve ne kadar uyuman gerektiğinden sorumlu. Gözümüze giren ışıkla tetikleniyor. Böylece de bir düzene giriyor. Her zaman uyandığın vakitten sonra (mesela üç saat sonra) kalkarsan da jet-lag gibi, akşamdan kalmalık gibi bir etkisi oluyor.
Bunun ne kötüdür ki tek etkisi kafayı bulandırma değil. Finlandiyalı bilimcilerin 2007 yılında yaptıkları araştırma sonuçlarında, günde sekiz saatten fazla uyuyan kişilerin ölüm riski oranlarının %20 arttığı tespit edilmiş. Keza bir Harvard Health Publications (Harvard Tıp Yayınları) araştırmasına göre de on saat üzerinde uyuyanların, kalp krizi, şeker hastalığı ve depresyona meyilli oldukları tespit edilmiş.
Sürekli çok uyuyorsan, uyku apnesi, narkolepsi ya da başka bir hastalığın olabilir.
“E peki Kaan, ne kadar uyumalıyız?” dediğini duyar gibiyim. Sorunun cevabı değişken. Hayat tarzına, yaşına göre değişiyor. 18 yaşının üstündeysen sekiz, dokuz yardır ama geçme; 11-17 arasıysan, 9,5’a abanabilirsin; bebeksen de… Ee bu yazıyı nasıl okuyorsun ki, söyle annene seni uyutsun…
Alt sınırın 65 yaş üzerinde üzerinde beş, 18-64 yaşlar arasında altı, 6-17 için yedi saat olduğunu belirteyim.