Öncelikle, iki ayrı şirket olarak görünen Alameda Research adlı hedge fonunun ve kripto para borsası FTX’in iddia edilene göre Sam Bankman-Fried’ın planının parçaları olduğunun altını çizelim. FTT ise FTX’in resmi para birimi. Başroller ile tanıştığımıza göre filme başlayalım.
Gelen haberlere göre FTX, çok fazla FTT basarak Alameda’ya gönderiyordu ve bu şekilde fon sağlıklı gözüküyordu. Hedge fonunun sağlıklı olması ise FTX’in güvenilirliğini artırıyordu. Ancak gerçeklerin bir gün ortaya çıkmak gibi bir huyu vardır. Kullanıcılar bu durumun farkına varınca doğal olarak paralarını FTX’den çekmek istediler ama hiç de hoş olmayan bir durumla karşılaştılar; FTX’in kasasında SBF’nin kaçış sırasında bıraktığı parmak izlerinden başka bir şey kalmamıştı. Peki, milyarlık bir vurgunu gerçekleştirmek nasıl bu kadar kolay oldu?
Alameda, kripto şirketleri üzerine büyük bahislerde uzman bir fon. SBF bu bahisleri finanse etmek için yatırımcıları yüksek getiri ve sıfır risk vaatleriyle kandırdı ki bu geçmişe bakıldığında mantıklı gelmese de o zamanlar pek çok insan buna inandı.
FTX yakın zamana kadar dünyanın en büyük kripto borsalarından biriydi. Müşteriler için bir sadakat programı gibi işleyen ve onlara indirimli işlem ücretleri gibi avantajlar sağlayan kendi token’ı FTT ise çok popülerdi. Bu hype, günümüzde 0.8 dolar civarından işlem gören FTT’nin 80 dolara kadar yükselmesini sağladı. Bu sert düşüşün arkasında ise karşılıksız basılan binlerce FTX token’ın etkisi bir hayli büyük. Tanıdık geldi mi?
Şu anda dolaşımda yaklaşık 300 milyon adet bulunan FTT token, Alameda’ya yüklü miktarda kredi almak için teminat olarak kullandı. Bu oldukça tehlikeliydi çünkü FTT’nin fiyatının belirli bir seviyenin altına düşmesi Alameda’yı borç verenlere geri ödeme yapamaz hale getirecekti.
Kasım ayı başlarında CoinDesk’in Alameda’nın 14,6 milyar dolarlık bilançosunun beşte ikisinin FTT’de tutulduğunu açıklaması, bu durumun sorun demek olduğunun farkında olan müşteriler için paniğe yol açtı.
Binance CEO’su Changpeng Zhao’nun ise 23 milyon FTT’yi çöpe atmasıyla serbest düşüş başladı. CZ, FTX’i satın almak için geçici bir anlaşma yaptığını duyurmuş ardından şirketin mali durumunda çok fazla açık bulduktan sonra vazgeçmişti.
Son darbe ise en yakından geldi. SBF, FTX’in sistemlerinde Alameda’ya açılan gizli bir arka kapı oluşturmuş. Bu kapıdan geçen SBF, kendisine Alameda’nın kasasından 1 milyar dolarlık kişisel bir “kredi” çekti. Peki, sonra ne oldu?
Tarihin en büyük kefaleti
Kripto para borsası FTX’in iflas başvurusunda bulunmasından yaklaşık bir ay sonra, şirketin kurucusu ve eski CEO’su Sam Bankman-Fried’in (SBF) tutuklandı. Ancak 250 milyon dolar kefaletle serbest bırakıldı.
Kefaletin ödenmesiyle birlikte SBF, New York’ta gerçekleşecek duruşmaya kadar en az bir yıl serbest kalacak.
SBF, Kasım ayında yaptığı bir açıklamada “Neredeyse hiçbir şeyim kalmadı” ifadelerini kullanmıştı. Tarihin büyük kefaleti olan 250 milyon doları nasıl ödediği ise gizemini hala koruyor.
Bu yazı Digital Report Dergisinin 16. sayısında yayınlanmıştır.
