Girişimci ruhu ve inovasyon odaklı zihniyeti, İsveç’i dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri haline getirdi.
IKEA, Ericsson, H&M, Volvo ve daha pek çoğuna ev sahipliği yapan İsveç, teknoloji alanında da Avrupa’nın kilit bölgelerinden biri haline gelmiştir.
Dünya girişim ekosistemi küresel sıralamasında beşinci sırada yer alan İsveç, dünyanın önde gelen inovasyon ve girişim merkezlerinden biridir. Startupblink’in 2022’de yayınladığı girişimci şehirler raporuna göre Stockholm 23., Malmö 118., Göterborg’un ise 165. sırada yer aldığını görmekteyiz. Nordik teknoloji ekosisteminin çekirdeğini oluşturan İsveç’de Minecraft, Spotify ve Skype gibi girişimlerin başarısı, Stockholm’ü dünyaca ünlü bir startup merkezi haline getirmiştir.
Silikon Vadisi’nden sonra en çok unicorn şirket çıkartan şehir olan Stockholm, Northvolt, Klarna, KRY, Voi, iZettle, Trustly, Einride, gibi başarılı şirketler başta olmak üzere 35 adet unicorn şirkete ev sahipliği yapmaktadır. Buna ek olarak ülkede binden fazla startup bulunmaktadır.
Ekosistemdeki büyüme oldukça hızlı ilerlemektedir. Startup Sweden’nın yayınladığı rapora göre; 2021’de İsveçli girişimlere VC yatırımı 2020 yılına göre iki katından fazla artarak 7,8 Milyar Euro’ya ulaştı. İsveç uzun yıllardır girişimcilik ve inovasyonu destekleyen bir ülkedir. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası vatandaşlarına sosyal ve finansal güvence sağlayacak siyası reformları geliştirerek günümüzdeki mevcut İsveç Modeli’nin temellerini atmışlardır.
1990’ların sonunda ‘’Home PC Reform’’ adı altında hükümetin 1 milyondan fazla eve ücretsiz bilgisayar ve internet erişimi sağlaması bunun en eski örneklerinden biridir. Ülkede internet erişimi yaygın olduğundan çocuklar küçük yaşta kodlama öğrenebilmektedir. Bu da gençlerin girişim ekosistemine erken yaşta katılmasını sağlamaktadır.
Ücretsiz eğitim, multikültürel toplum yapısının doğurduğu yetenek havuzu, sosyal refah seviyesinin yüksek olması, devlet tarafından girişimlere/ girişimcilere sağlanan kamu fonu ve İngilizce’nin ekosistemde ilk dil olması bu başarının sebebleri arasındadır.
Ayrıca, ülkedeki ekosistemin küresel ölçekte rekabet edebilmesi adına uluslararası yetenekleri İsveç’e çekmek ve mevcut yetenek havuzlarını genişletmek için ciddi bir çalışma gerçekleştirdiklerini de belirtmek isterim.
Ülkedeki önemli startup şehirleri sırasıyla; Stockholm, Gothenburg, Malmö, Luleå, Linköping’dir.
Ülkedeki girişim ekosisteminin bağlantılı olduğu diğer ülkeler; İngiltere, Almanya, Amerika, Finlandiya, Norveç ve Danimarka’dır. Nordik birliği sebebiyle, bu birlikte yer alan ülkelerdeki pazarlara öncelik vermektedir.
İsveç startup ekosisteminde odak sektörlerin başında: Finansal teknolojiler, Gaming, Yenilenebilir Enerji, Müzik Teknolojileri, Yaşam Bilimleri, Sağlık Teknolojileri gelmektedir.
Bu sektörlerin bazılarının neden öne çıktığını incelersek;
- Geçmişten günümüze uzanan gelişmiş İsveç bankacılık sistemleri Fintech alanında yeni teknolojileri geliştirmeye müsait olduğu için bu sektör hızla gelişmektedir.
- 2045’e kadar sıfır emülsyona geçme hedefi, İsveç’i yenilenebilir teknolojiler üretme alanında lider duruma getirdi.
Bu alandaki girişimlere devlet tarafından sağlanan yatırım desteği bulunmaktadır.
- Spotify, SoundCloud, Epidemic Sound gibi müzik teknolojileri alanında lider şirketlerin merkezi olan İsveç, müzik alanında çocukları erken yaşta eğitmeye başlıyor. Okullarda ücretsiz olarak müzik odaklı yazılım geliştirme dersleri bulunuyor. Bu da bu alana ne kadar önem verdiklerini gösteriyor. 13.YY’dan bu yana ücretsiz eğitim sunan, gerçekleştirdikleri sosyal reformlarla girişimcileri destekleyen İsveç’in adını ekosistemde önümüzdeki yıllarda daha üst sıralarda görebileceğimizden eminim. Özellikle enerji, çevre ve sağlık odağındaki sektörlerde yeni teknolojiler geliştirererek, tüm dünyaya örnek olacaklarını düşünüyorum.
Bu yazı Digital Report Dergisinin 15. sayısında yayınlanmıştır.
