İçindekiler
SaaS kavramı, gün içinde her geçen gün daha sık karşılaşılan bir kavram haline gelirken, nedir sorusunun yanıtı, özellikleri ve faydaları merak ediliyor.
Bilgisayar jargonuyla konuşan kişilerin çok sık andığı SaaS’ın anlamını ve açılımını bilmiyor olabilirsiniz.
SaaS nedir, ne anlama geliyor?
SaaS, İngilizce service as a Software, yani “hizmet olarak yazılım” anlamına geliyor. Çok yaygın kullanılan bir terim olmasa da, “Software as a good” yani “bir ürün olarak yazılım”dan ayrı olarak düşünebilirsiniz. Bu iki kavram arasındaki fark, hayatın her alanında olduğu gibi mal ve hizmet arasındaki fark olarak değerlendirilebilir. Biri yazılım bir ürün hali, diğeri ise hizmet hali gibi düşünülebilir.
SaaS tanımını yaparken en basit örneklerden biri, çevrimiçi eriştiğiniz ve kullandığınız, bir kopyayı indirmek ya da satın almak için ücret ödediğiniz bir hizmettir. Bu şekilde düşündüğümüzde, internet, medya akış hizmetleri, oyunlar, antivirüsler ve çeşitli yazılımların artık SaaS çatısı altında olduğunu söyleyebiliriz.
SaaS, ihtiyaçlara ve gereken çözümlere göre farklı kullanım modelleri ile karşımıza çıkabilir. İşletmelerin barınma, etkinlik yönetimi, ödeme sistemleri ya da İK yönetimi gibi ihtiyaçlar için SaaS çözümler söz konusu.
İş dünyasında SaaS, altyapı hizmeti ya da platform hizmeti olarak da tanımlanıyor.
- CRM (Müşteri ilişkileri yönetimi) nedir, türleri, örnekleri
- Bulut Bilişim (Cloud Computing) hakkında her şey
- Workup Girişimcilik Programı 6. dönem girişimleri mezun oldu
SaaS’ın gelişimi, türleri ve gelir modeli
Genel internet kullanıcıları için SaaS, bulut bilişimle birlikte hayatın bir parçası haline geldi. İnternet üzerinden bilgi işlem hizmetlerinin sağlanması için altyapı olarak tanımlanabilen bulut bilişim, 1960’lı yıllardan beri var. Ancak birçok insan için 90’ların ortalarında, çoğu insan içinse Amazon’un Elastic Compute Cloud’u ile bulut bilişim yaygın bir kavram haline geldi.
E-postalar, akış hizmetleri, içerik oluşturma ve uzaktan işbirliği platformlarının tümü, yaygın SaaS çözümleri arasında. SaaS’lar üç ana gelir modeli üzerinden desteklenir ve oldukça kârlı bir yapı olarak tanımlanabilir. Bu gelir modelleri abonelik, reklamlar ve kullanıcıyı elde tutma çözümleridir.
Abonelik hizmetleri
Adobe’in yazılım paketleri, abonelik tabanlı SaaS için en iyi örneklerden biridir. Bu ve diğer abonelik tabanlı SaaS uygulamaları, hizmet kullanılırken düzenli olarak yenilenmesi için ödeme yapılası esasına dayanır.
Reklamlar
Akış platformları odaklı SaaS olarak bakıldığında YouTube, reklam destekli SaaS için iyi bir örnek. Buna ek olarak ücretli premium içerik abonelik modeliyle de platform bunu destekliyor. İçeriğe reklam bedeli karşılığında ücretsiz erişebildiğiniz gibi, premium üyelik olarak reklamsız şekilde de erişim sağlayabilirsiniz.
YouTube, hem ücretli hem de ücretsiz bir sürüm içermesi bakımından, reklam tabanlı bir SaaS’tır. Aynısı Microsoft Outlook için de geçerlidir. Ücretsiz e-posta ve web üzerindeki Office sürümleri reklam içerir ve ücretli Office çözümlerindeki bazı avantajlardan yoksundur.
Kullanıcıyı elde tutma
User retention, yani kullanıcıyı elde tutma odaklı SaaS hizmetleri, reklam olmaksızın ve size daha kapsamlı ücretli sürümler sunmadan çalışır. Bunun yerine size, kibar bir şekilde diğer hizmetleri kullanmanız için yönlendirme yaparlar. Bunun en iyi örneği Google’dır.
Google’ın bulut hizmetleri ücretsizdir. Google’ın e-posta hizmeti de ücretsizdir. Hiçbirinde reklam yer almaz. Her iki hizmet de Google’ın web tarayıcısı Chrome ve arama motoruna yakından bağlıdır. Hem tarayıcı hem de arama motoru büyük ölçüde para kazandıran etkili ürünlerdir. Google’ın sistemi, kullanıcıları elde tutarak etkili ürünler üzerinden para kazanmaya dayanır. Kullanıcılar, ihtiyaç duydukları ekstra ürün ve hizmetler için ödeme yapabilirler.
SaaS faydaları ve dezavantajları
Hizmet olarak yazılım, yani SaaS nedir sorusunun yanıtı işte bu şekilde. SaaS’ın diğer modellere göre faydaları ve dezavantajları ise, hangi hizmetlerin nasıl kullanıldığına bağlı olarak değişir. Avantajları önemsemiyorsanız ya da kullanımınızla ilgili dezavantajlar varsa, SaaS olarak sunulan birçok hizmet, eskiden olduğu gibi satın alınabilir ve indirilebilir.
Fayda: Çok daha ucuz ve verimli
SaaS, bir fiziksel disk ve ilişkili paketler yerine, internet üzerinden düzenli olarak sağlandığı için, sağlayıcılar çok daha düşük fiyatlarla hizmeti sunabilir. En sevdiğiniz hizmetleri satın almak için bir mağazaya gitmeniz gerekmediğini belirtmeye zaten gerek yok.
Dezavantaj ve avantaj: SaaS ve bulut
SaaS’ın en büyük dezavantajlarından biri, birçok SaaS çözümünün çevrimiçi sunulması nedeniyle internet bağlantısı gerektirmesidir. Bu da bazı hizmetlerin internet olmadan kullanılamayacağı ve beraberide birtakım güvenlik endişelerini getirebileceği anlamına geliyor.
Birazdan ele alacağımız gibi, SaaS ve bulut hizmetlerinin en büyük avantajlarından biri, dosyaların her yerden erişilebilir olması. Bu, Google gibi diğer sağlayıcıların da ellerindeki hassas bilgiler düşünüldüğünde, güvenmeniz gerektiği anlamına geliyor. Buna karşın internet sağlayıcınız ya da bulut hizmeti sağlayıcınız teknik sorunlar içeriyorsa, ücretli platformlarda sorun yaşamanız da söz konusu olabilir.
Belirttiğimiz gibi, internet ve bulut aracılığı ile erişilebilir olmak, SaaS çözümlerine büyük bir fayda sağlıyor. Bunun en büyük göstergesi, uygulama ve belgelere her yerden erişebilmektir.
OneDrive’dan önce, bir belgeyi kendinize e-posta ile göndermeden ya da harici bir depolama cihazınızda taşımadan, ev bilgisayarınızdan ya da ofisinizden, ilgili içeriklere erişemezdiniz.
Ölçek ve fiyatlandırma seçenekleri
SaaS’ın potansiyel dezavantajlarından birisi, abonelik tabanlı fiyatlandırma modelleri ile ilgili. Bu teklifler genellikle kullanıcıyı fiyat konusunda biraz zorlar. İhtiyaç duyduğunuz hizmetleri almak için, ihtiyacınız olmayan hizmetleri de almanız, bunlar için ödeme yapmanız söz konusu olabilir. SaaS uygulamalarında, bu sorun iki ana yolla aşılır.
İlki, SaaS sağlayıcılarının temel hizmetleri ve birçok insanın ihtiyaç duyacağı birtakım özellikleri sunduğu ücretsiz kullanım katmanıdır. Bu katmanın sonrasında kullanıcılar ve şirketler, ek özellikler için ödeme yapabilirler. İkinci olaraksa, ek hizmetlere ihtiyaç duyan kuruluşlar ya da kullanıcılar, birden çok fiyat ve paket katmanı seçeneğine sahiptir.
Örnek SaaS modelleri: Türkiye ve dünyadan SaaS girişimleri
Birçok SaaS platformu, bu modelden en iyi şekilde yararlanıyor ve sorunları en aza indiriyor.
Örneğin Steam klasik bir SaaS yapısıdır. Steam’in marketi çevrimiçi oyunları içeren geniş çaplı bir yapı sunar. Bununla birlikte, birçok oyun satın alındıktan sonra bilgisayara indirilebilir ve çevrimdışı olarak oynanabilir. Oyunlar için disk olmasa bile, kitaplıklığınızdaki içerikleri arkadaşlarınız ve aileniz ile paylaşabilirsiniz.
Benzer şekilde Microsoft Office’e ücretli abone olmak da, size bulut çözümlerinin indirilebilir versiyonlarını da sunar. Bunlar çevrimdışı olarak da kullanılabilir ancak belgeleri ve yedeklemeleri buluta kolayca kaydetme şansı da getirir.
Türkiye’de SaaS çözümleri ile öne çıkmış başarılı girişimlere bakarsak, adMingle, Agrovisio, Apsiyon, Evreka, icerikbulutu, jetlink, paraşüt, put io ve segmentify bunlardan bazıları.
SaaS nedir sorusunun en temel yanıtı aslında, birçok hizmetin online olarak sunulma biçimidir. İnsanlar belli bir kavrama garip kısaltmalar kattığında anlam karmaşıklaşabiliyor. SaaS, günlük kullanımda herkesin karşılaştığı hizmetler bütünüdür.
Hatta tanımı biraz daha genişletirsek, internette karşılaştığınız, ücret ödediğiniz ya da ödemediğiniz hemen her hizmet bir SaaS’tır.
