Bilim insanları, deniz ekosisteminde olağanüstü bir keşfe imza attı. Ctenophore Mnemiopsis leidyi, yani taraklı denizanası, yaşamsal zorluklarla karşılaştığında yetişkinlikten larva evresine geri dönebiliyor. Bu keşif, yaşam döngüsü esnekliği ve yaşlanma üzerine yapılan çalışmalara yeni bir boyut kazandıracak.
Norveç’in Bergen Üniversitesi’nden Joan J. Soto-Angel ve ekibi, laboratuvarlarındaki yetişkin bir taraklı denizanasının stres altında larva formuna döndüğünü tesadüfen fark etti. Soto-Angel, “Bu türün, zaman içinde geriye giderek larva aşamasına dönüşmesine tanık olmak büyüleyiciydi” diyerek durumu özetledi. Araştırma sonuçları, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
“Zamanda yolculuk” sadece bilim kurgu değil!
Bilim dünyası, daha önce Turritopsis dohrnii türüyle tanışmıştı. Halk arasında “ölümsüz denizanası” olarak bilinen bu tür, çevresel faktörlere bağlı olarak yeniden gençleşebiliyordu. Ancak taraklı denizanasının benzer yeteneklere sahip olduğu bilgisi, araştırmacılar arasında heyecan yarattı. Soto-Angel, “Bu bulgu, erken hayvan gelişimi ve yenilenme süreçlerine dair anlayışımızı tamamen değiştirebilir” dedi.
Taraklı denizanasının bu yeteneği, yalnızca morfolojik değişimlerle sınırlı değil. Araştırmada yer alan Paul Burkhardt, geri dönüşüm sürecinde denizanasının sinir ağında meydana gelen değişimlerin hayati önem taşıdığını vurguladı. “Bu süreçte nöral ağın nasıl yeniden yapılandığını anlamak, yenilenme araştırmalarında çığır açabilir” ifadelerini kullandı.
İnsanlara bir ilham kaynağı olabilir mi?
Taraklı denizanasının yaklaşık 700 milyon yıl önce Dünya’da var olduğu ve bu yetenek sayesinde hayatta kalmayı başardığı düşünülüyor. Bu durum, bilim insanlarına yaşlanma karşıtı çalışmalarda yeni ufuklar açabilir. Ancak Soto-Angel, “Bu yeteneğin insanlara uyarlanması şu an için bir hayalden ibaret” diyerek bu konuda dikkatli olunması gerektiğinin altını çizdi.
Araştırmacılar, denizanasının olağanüstü yaşam döngüsü yeteneklerinin, yaşlanma ve yenilenme süreçlerine dair yeni sorular ortaya çıkaracağını düşünüyor. Gelecekte bu keşiflerin daha geniş hayvan gruplarını kapsayarak, biyolojik gelişim ve yenilenme çalışmalarına rehberlik etmesi bekleniyor.
Taraklı denizanası gibi türlerin özel yetenekleri, bilim dünyasında bir devrim yaratabilir mi? Şimdilik bu sorunun cevabını ilerleyen araştırmalar gösterecek.
Öne çıkan görsel: Phys.org
