ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) 2030 yılında yörüngeden çıkarılması görevini SpaceX’e verdiğini açıkladı. Bu önemli görev için 843 milyon dolarlık bir sözleşme imzalandı.
ISS’in kullanım ömrünün sonuna yaklaşması ve özel sektörün uzay istasyonu projelerindeki hızlı gelişimi bu kararda etkili oldu.
Uluslararası Uzay İstasyonu 1998’den beri Dünya’nın yörüngesinde dönen ve farklı ülkelerden astronotların ortaklaşa bilimsel araştırmalar yürüttüğü bir uzay laboratuvarı.
ISS’in son yolculuğu: Yörüngeden çıkış aracı
Uzayda yaşam, mikro yerçekimi ortamında deneyler, Dünya gözlemi gibi birçok alanda önemli bilimsel verilere ulaşılmasını sağladı. Ancak, 25 yılı aşkın süredir görev yapan ISS‘in ömrü artık dolmak üzere. Yapısı eskiyen ve bakım maliyetleri artan istasyonun yerini, özel sektörün geliştirdiği yeni nesil ticari uzay istasyonlarına bırakması planlanıyor.
NASA, ISS’i yörüngeden çıkarmak için özel olarak tasarlanmış bir araç geliştiriyor. “Yörüngeden Çıkış Aracı” olarak adlandırılan bu taşıt, SpaceX’in Dragon kapsülü gibi bilinen uzay araçlarından farklı olacak.
NASA, aracın geliştirilmesinden sonra aracı teslim alacak ve tüm operasyonları yönetecek. Hem ISS hem de bu özel araç, atmosfere girdiklerinde kontrollü bir şekilde parçalanacak. SpaceX’in en önemli görevlerinden biri, ISS’in atmosfere girişinin herhangi bir yerleşim birimi için risk oluşturmamasını sağlamak.
![Uluslararası Uzay İstasyonu'na 2030'da veda 2 Uluslararası Uzay İstasyonu'na 2030'da veda](https://digitalreport.com.tr/wp-content/uploads/2024/06/ax1-artemis-launchpas-ksc_result.jpg)
Yörüngeden Çıkış Aracı: Uzay araştırmalarında yeni dönem
ISS’in yörüngeden çıkışı, uzay araştırmalarında yeni bir dönemin habercisi olabilir. 2030’da ISS görevini tamamladığında, yerini özel şirketler tarafından işletilen ticari uzay istasyonları alabilir. Bu durum, uzayın ticarileşmesi yolunda atılmış büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. SpaceX gibi özel uzay şirketlerinin önümüzdeki dönemde uzay araştırmalarındaki rollerinin artması bekleniyor.
Uluslararası iş birliği ve gelecek beklentileri
ISS’in güvenli bir şekilde yörüngeden çıkarılması, NASA (ABD), Kanada Uzay Ajansı, Avrupa Uzay Ajansı, Japonya Uzay Araştırma Ajansı ve Rusya Federal Uzay Ajansı Roscosmos gibi beş uzay ajansının ortak sorumluluğunda. Ancak bu 843 milyon dolarlık sözleşme bedelinin tüm ülkeler tarafından ortaklaşa mı ödeneceği henüz belirsiz. ABD’nin bu kararı tek başına alıp almadığı ve diğer ülkelerin bu mali yükümlülüğü üstlenmek isteyip istemeyeceği de merak konusu.
NASA yetkilileri, bu kararın düşük Dünya yörüngesindeki bilimsel ve teknolojik gelişmelerin devamlılığı için önemli olduğunu ve Ay ile Mars’a yönelik derin uzay araştırmalarına katkı sağlayacağını vurguluyor. Ticari uzay istasyonlarına geçiş sürecinde ISS’in güvenli ve kontrollü bir şekilde yörüngeden çıkarılması büyük önem taşıyor.
Etched yapay zeka çipi pazarında yeni bir oyuncu
SpaceX’in seçilmesi, ABD’nin uzay araştırmalarındaki iddiasını ortaya koyarken, diğer ülkelerin bu konudaki görüşleri de merakla bekleniyor. Özellikle Rusya’nın ISS operasyonlarına en az 2028’e kadar devam etme taahhüdü, uluslararası iş birliği ve gelecekteki uzay projeleri açısından belirsizlikleri beraberinde getiriyor. ISS’in uluslararası bir proje olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ABD’nin bu kararı tek başına alması yerine, diğer ortaklarla birlikte hareket etmesi beklenirdi. Bu durum, gelecekteki uzay projelerinde iş birliği ve ortak karar alma süreçlerini etkileyebilir.
Öne çıkan kaynak görseli: ISS