İçindekiler
Dün başlayan ve yazıyı yazdığım sırada halen sürmekte olan Akbank krizi, bankanın sistemlerini tüm kullanıcıları için erişilmez kılarken, Türkiye bankacılık tarihinde eşi olmayan bir durumun ortaya çıkmasına sebep oldu. Konuyu Akbank, diğer bankalar ve siber güvenlik uzman ve yöneticileriyle konuştum.
Düşünün, markette alışveriş yaptınız ve kasadasınız. Kartınızı uzattınız ve ödeme alınamadı. Bir başka kartla bu durumu hızla çözmek mümkün ama ya tek banka kullanıyorsanız?
Bankacılık sisteminde kısa süreli erişim problemleri zaman zaman her bankada oluyor. En azından Türkiye’de biz bunu yaşıyoruz. Market ya da POS cihazı ile alışveriş senaryosunda POS’un bozuk olması ya da merkezle bağlantı kuramaması da alıştığımız bir durum. Ancak ATM’den para çekememek, banka şubesindeki sistemlerin kullanılamaz hale gelmesi ciddi bir probleme işaret ediyor.
Tüketiciden çok kurumlar zarar görebilir
Akbank’ı tercih eden esnaflar, şirketler ya da e-ticaret altyapıları için neredeyse iki günü bulan bu kesinti, tüm finansal işleyişleri ve belirli şirket fonksiyonlarını kısmen ya da tümden durdurmaya varan bir olaylar silsilesine sebep olabiliyor.
Bu büyüklükte bir olay Türkiye’de ilk kez gerçekleşiyor. Bu durumun neden gerçekleştiğine geçmeden önce, Akbank’ın sadece teknik olarak değil kurumsal iletişim düzeyinde de bu tip bir olaya hazırlıklı olmadığını gördük.
Akbank’ın Twitter’dan yaptığı üç açıklamayı ardı ardına aşağıda görebilirsiniz.
Daha çok siber güvenlik problemi yok, bize güvenebilirsiniz mesajı veren bu açıklamalar, ilk endişeyi bastırmak için makul gözükseler de “sistem yavaşlaması” açıklaması sıkıntılı. Bir Twitter aramasıyla bile sistemin tamamen erişilemez olduğunu öğrenebileceğimiz bir çağda, gerçeği yansıtmadığı kolayca anlaşılan bu mesaj, süreç sonrasında daha çok tepki toplayacağı kesin bir yaklaşımın sonucu.
Siber saldırı değil, IBM DB2 problemi
Akbank’tan farklı kaynaklar, başka bankalar ve siber güvenlik sektöründeki çalışan uzman ve yöneticilerle bu konuyu konuştum. Öncelikle son dönemde tüm dünyada etkili olan siber güvenlik saldırıları açısından herkesin içinin rahat olması gerektiği belirtiliyor. Kaynaklara göre bu bir siber saldırı değil. Bankanın açıkladığı gibi bir sistem yavaşlaması da değil.
Bu kesinti, bana aktarıldığı kadarıyla; birçok bankada olduğu gibi Akbank’ta da IBM’in DB2 veritabanı sunucusu üzerinde çalışan mainframe’deki sıkıntı sebebiyle gerçekleşiyor. Üstelik banka müşterisine yansımadan daha önce başlamış bir sıkıntı. Sıkıntı kısa sürede çözülemeyince, SLA kapsamında IBM’in de çözüm için çağrıldığı da bana verilen bilgiler arasında.
En kötümser yorum: Hafta sonuna kadar sürebilir
Çözüm süresi konusunda ise net konuşmak, şu anda o işin başındakiler haricinde mümkün olmasa da, insanlar yorum yapmaktan kaçınmadılar. Umarım bu yorumların en kötümseri gibi hafta sonunu bulmaz.
Çözülünce ne olacak?
Akbank, bu büyük problemi aşsa bile, karşısına birçok başka problem daha çıkacak.
Birincisi ve en önemlisi elbette müşteri güveni. Banka bu süreçten müşteri kaybetmeden çıkabilecek mi? İnsanların tüm bankalara olan güveni de sarsılacak mı?
Çözüm sonrasında kamuya nasıl bir açıklama yapılacak? Bu açıklama insanları tatmin edebilecek mi?
Düzenleyici tarafında nasıl bir yaklaşım olacak? Örneğin son gün ödemesi olanlar ve tek banka olarak Akbank tercih edenler için bir çalışma olacak mı?
Bunların, özellikle de Türkiye’de olduğumuz için yanıtını vermek zor. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın da dediği gibi, “Doğu oturup beklemenin yeridir”. Biz de oturup bekleyeceğiz.
