Bir çalışma, hangi uygulamaların gizliliğimize en çok zarar verdiğini ortaya koyuyor. App Store gizlilik etiketleri sayesinde, her uygulamanın hangi bilgileri topladığını ve nasıl kullandığını bir bakışta bilmek artık her zamankinden daha kolay. Öyle ki pCloud bu konuda bir araştırma gerçekleştirdi ve App Store’daki en saldırgan 50 uygulamanın bir listesini oluşturdu.
- Clubhouse’da gizlilik endişesi: Hangi verileriniz kullanılıyor?
- Firefox 86’dan Tam Çerez Koruması ile gelişmiş gizlilik
- Google, iOS YouTube uygulamasına gizlilik etiketleri ekledi
Bu liste sayesinde, herhangi bir veriye başvurmadan bir bakışta, en kişisel verileri toplayan ve paylaşan uygulamaların panoramik bir görüntüsüne sahibiz: Gelir kaynağı reklam olanlar, iş modelleri nedeniyle, onu satmak veya para kazanmak adına kullanmak için ellerinden gelen her veriyi toplarlar.
Ürün ücretsiz ise ürünün biz olduğumuzu çok defa duyduk. Elbette istisnalar da var, şüphesiz, ancak bu kural aşağıdaki grafiğin bize gösterdiklerini oldukça iyi açıklıyor. Burada en kişisel bilgileri toplayan 50 uygulamanın bir listesi görülüyor. Listenin başında, Apple’ın formuna göre toplanabilecek tüm verilerin %86’sından daha fazlasını ve toplayan Facebook ve Instagram yer alıyor.
Aşağıdaki ayrımı yapmak önemlidir: Dahili kullanım için veri toplamak, bu verileri üçüncü şahıslarla paylaşmak için veri toplamak. Zira bu ikisi aynı şey değildir. Bu anlamda, birçok şeyi basitleştirmek, örneğin satın alma ve satma amaçlı bir uygulama, kullanıcısına tam olarak hangi öğelerin reklamını yapacağını bilebilir ve bilgi satışı yapmazken, hava durumunu görüntülemeye yönelik bir uygulama “yalnızca” konum bilgilerini çok sayıda aracı şirkete satıyor olabilir. Yani bu tablolar bize hikayenin sadece bir bölümünü gösteriyor, fakat bize durumun genel bir görüntüsünü çiziyorlar.
Evet, ürün bedavaysa ürün sizsiziniz. Bu ifade, topladığı verileri satarak para kazanan bir tür iş modelini açıklayan bir ifade.
Bu görüntü ise bizi, toplanan verilerin ne kadarının üçüncü şahıslarla paylaşıldığını gösteren ikinci tabloya getiriyor. Örneğin, Facebook ve Instagram bir önceki grafikte aynı hacimde veri toplarken, Facebook’un daha az veri paylaşması ve reklam platformlarını güçlendirmek için daha fazlasını elinde tutması dikkat çekici Benzer şekilde, Klarna ve GrubHub veri toplama çizelgesinde rol alırken, Klarna paylaşımda 26. sırada yer alıyor, GrubHub ise görünmüyor bile.
YouTube’da her video aradığınızda, verilerinizin %42’si başka bir yere gönderilir. Bu veriler, videolar öncesinde ve sırasında göreceğiniz reklam türlerini belirlemek için kullanılır ve ayrıca sizi diğer sosyal medya platformlarında hedefleyen markalara satılır.
Bilgilerinizi satmak söz konusu olduğunda YouTube en kötüsü platform değildir. Bu unvan, verilerinizin şaşırtıcı bir şekilde %79’unu diğer şirketlerle paylaşan Instagram’a gitmektedir. Bu, satın alma bilgileri, kişisel veriler ve göz atma geçmişine kadar her şeyi içerir. Akış sayfasında çok fazla tanıtılan içerik olmasına şaşmamalı. Aylık 1 milyardan fazla aktif kullanıcıyla, Instagram’ın bu kadar yüksek miktarda kullanıcılarının verilerini paylaşması bir hayli kazançlı olsa gerek.
İkinci sırada, verilerinizin %57’sini paylaşan Facebook, üçüncü sırada ise verilerin yüzde 50’sini satan LinkedIn ve Uber Eat bulunuyor. Yemek uygulamalarına gelince, Just Eat, Grubhub ve My McDonald’s, çalışmamızdaki hiçbir şeyden vazgeçmeyen, bunun yerine verilerinizi konum takibi ve kendi pazarlama ihtiyaçları için kullanan üç şirket olarak dikkat çekiyor.
Gerçek şu ki, kişisel bilgi ve mahremiyet meselesi çok çok eskilere dayanıyor. Yıllardır bazı şirketler “bedava” ürünlerle kullanıcıları kendine çekerek devasa bir veri toplama yapısına sahip olmuşlardır. Ayrıca, kullanmaktan kaçınmak isteyebileceğimiz uygulamalar hakkında net bir görüşe sahip olmanın karmaşık olduğu da doğrudur çünkü bu, şimdiye kadar birçok gizlilik politikasına, hizmet şartlarına vb. konulara dalmamızı ve detaylı araştırmalar yapmamız gerektiriyordu. App Store gizlilik etiketleri ile birlikte bu kolaylaştı ve bilgi edinmek eskisinden çok daha kolay bir hale geldi.