Apple’ın geliştirdiği iOS’in daha açık ve özgür bir yapıya dönüşmesini sağlayan Jailbreak nedir, ne değildir, ne işe yarar gibi soruları bu yazıda yanıtlıyoruz.
- Yeni iPhone telefonda yapılması gerekenler
- iPhone içerisindeki tüm gizlilik ayarları nasıl yapılır?
- Apple’dan sonra Samsung da şarj cihazını kutu içeriğinden çıkarmayı planlıyor
Jailbreak Nedir?
Apple, iOS‘in kararlı bir şekilde çalışan ve dış etkenlere mümkün olduğunca kapalı bir sistem olmasını istiyor. Bu sayede hem her seviyeden kullanıcının kullanabileceği bir işletim sistemi geliştiriyor hem de bu işletim sistemi sorunsuz çalışıyor. Ancak bunu sağlamak için Apple işletim sistemini kapalı kapılar ardında tutuyor yani bir nevi hapis tutuyor diyebiliriz. Bu yüzden iOS’i özgürleştirip, daha fazla erişim sağlamak için yapılan bu işleme “Jailbreak” (hapisten kaçış) adı veriliyor.
Jailbreak işlemi gerçekleştirilmemiş bir Apple cihazına App Store’da yer almayan yani Apple’ın onay vermediği bir uygulamayı yüklemek ya da jailbreak yapılmamış bir iPhone’un sistem dosyalarına erişmeniz mümkün değildir. O yüzden temel olarak jailbreak işleminin işletim sistemine root (yönetici) erişimi sağlamak için kullanılan bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz.
Jailbreak ne değildir?
Jailbreak hakkında ücretli uygulamaları ücretsiz yüklemeye yaramasıyla sınırlı bir algı var. Ancak, jailbreak bununla sınırlı değil. Instaollus, iPASTORE, AppAddict, Zeusmos tarzı uygulamalar ücretli uygulamaları ücretsiz kurma işlemi için jailbreak’ten faydalanarak hazırlanmıştır, ancak jailbreak korsan yazılımdan ibaret değildir.
Jailbreak ne işe yarar?
Jailbreak’in sağladığı sistem erişimi ile iOS üzerinde birçok ekleme ve düzenleme yapmak mümkündür. Bu noktada meşhur Cydia yazılımı bize yardımcı oluyor. Birçok işlemi gerçekleştirmek için gerekli uygulama ve tweak denilen eklentileri Cydia üzerinden indirip iPhone’a kurmak mümkün. Ayrıca Cydia’da yer alan bu uygulamaları Apple’ın da takip ettiğini söyleyebiliriz, çünkü daha önce birçok kez Apple’ın jailbreak ile gerçekleştirilmiş işlemleri daha sonra iOS’a eklediğini gördük. Bunların en meşhuru görüntülü görüşme uygulaması FaceTime oldu. FaceTime başlangıçta sadece kablosuz ağ üzerinden çalışıyordu, ancak jailbreak ile bunu mobil ağ destekler hale getirilmesi, daha sonra Apple’ın da bu özelliği herkese açmasına sebep oldu.
Jailbreak yapmanın sakıncaları
Apple’ın jailbreak yanlısı olmamasının sebebi olan stabilite ve güvenlik sorunu, bu sakıncaların başında geliyor. Bu işlem ile sisteminizi açık hale getirdiğiniz için dış saldırılara daha açık oluyorsunuz ve kötü niyetli yazılımlardan etkilenme ihtimaliniz artıyor. Ayrıca jailbreak ile yüklediğiniz yazılımlardan arka planda sürekli çalışması gerekenlerin işlemci ve bellek tüketimi de artıyor, dolayısıyla pil ömrü de olumsuz etkilenebiliyor.
Karşılaşabileceğiniz bir diğer sorun ise Safe Mode (Güvenli Mod). Jailbreak sonrasında iPhone’lar zaman zaman güvenli moda geçebiliyor. Güvenli moddan çıkmak son derece kolay olsa da, telefonda yaptıklarınızı kesintiye uğratması can sıkabilir. Bir diğer dezavantaj ise jailbreak yapılmış bir iPhone’u güncellerseniz ya da işletim sistemini geri yüklerseniz, bu işlemler sırasında yedekten geri dönüş yaptığınızda, iPhone’un performansı olumsuz etkilenebilir.
Jailbreak yasal mı, iPhone garantisini etkiler mi?
Jailbreak, ilk yapıldığı dönemde (ABD’de ve çeşitli ülkelerde) yasa dışı bir işlemdi, ancak ABD’deki dijital hak savunucularının oluşturduğu Electronic Frontier Foundation adlı sivil toplum kuruluşu, Apple ile yaptığı hukuksal mücadeleyi kazandı ve jailbreak işlemi tamamen yasal oldu.
Ancak garanti konusunda birçok üretici gibi Apple da jailbreak’li cihazları garanti kapsamı dışında bırakıyor.